Part of the debate – Senedd Cymru am 6:29 pm ar 28 Ionawr 2020.
Mae Awdurdod Cyllid Cymru wedi bod yn casglu a rheoli treth gwarediadau tirlenwi yn llwyddiannus am y ddwy flynedd ddiwethaf. Mae wedi gweithio'n agos gyda gweithredwyr safleoedd tirlenwi i'w cefnogi wrth weinyddu'r dreth, ac mae wedi sefydlu perthynas waith gref â Cyfoeth Naturiol Cymru. Hyd yn hyn, yn nau chwarter cyntaf y flwyddyn ariannol hon, mae'r dreth a aseswyd yn £21 miliwn ac yn cyfrif am ychydig dros 530,000 tunnell o wastraff.
Byddaf i nawr yn siarad ynghylch Rheoliadau Treth Gwarediadau Tirlenwi (Cyfraddau Treth) (Cymru) (Diwygio) 2020, sy'n ymwneud â gosod cyfraddau treth 2021 ar gyfer treth gwarediadau tirlenwi. Mae'r rheoliadau hyn yn gosod y cyfraddau safonol, is ac anawdurdodedig ar gyfer treth gwarediadau tirlenwi, a fydd, yn amodol ar ganlyniad y ddadl heddiw, yn gymwys i warediadau trethadwy a wneir ar neu ar ôl 1 Ebrill.
Wrth ddatblygu'r rheoliadau hyn, ystyriwyd sut mae'r cyfraddau sy'n cael eu gosod yn cefnogi'r amcan o leihau'r gwastraff sy'n cael ei hanfon i safleoedd tirlenwi. Gallai gostyngiad mewn cyfraddau treth gwarediadau tirlenwi annog mwy o warediadau tirlenwi yng Nghymru, nad yw'n gyson â nod Llywodraeth Cymru o leihau gwarediadau tirlenwi. Gallai cynyddu cyfraddau gymell achosion o waredu gwastraff heb awdurdod. Mae'r rheoliadau hyn yn cynnal cost briodol i waredu gwastraff i safleoedd tirlenwi er mwyn cymell gweithgareddau sy'n fwy amgylcheddol sensitif, megis lleihau ac ailgylchu gwastraff.
Yn unol â chyhoeddi'r gyllideb ddrafft ym mis Rhagfyr, bydd y cyfraddau safonol ac is ar gyfer treth gwarediadau tirlenwi yn cynyddu yn unol â'r mynegai prisiau defnyddwyr. Mae'r dull hwn hefyd yn sicrhau bod y gyfradd yn parhau i fod yn gyson â threth y DU ar gyfer y flwyddyn ariannol nesaf, gan ddarparu'r sefydlogrwydd y mae busnesau wedi dweud wrthym ni mor glir y bod ei angen arnyn nhw.
Drwy bennu yr un gyfradd dreth â Llywodraeth y DU, bydd gwasanaethau cyhoeddus yng Nghymru yn parhau i elwa ar refeniw treth, gan sicrhau bod y risg o symud gwastraff ar draws y ffin wedi'i lleihau. Bydd y gyfradd safonol yn cael ei chynyddu i £94.15 y dunnell a'r gyfradd isaf fydd £3 y dunnell. Caiff y gyfradd anawdurdodedig ei phennu ar 150 y cant o'r gyfradd safonol, sy'n ceisio annog gweithredwyr anghyfreithlon i fynd â'u gwastraff i safle tirlenwi awdurdodedig ac i ddidoli eu gwastraff i'w adfer, ei ailddefnyddio a'i ailgylchu er mwyn lleihau maint y gwastraff sy'n mynd i safleoedd tirlenwi. Y gyfradd anawdurdodedig fydd £141.20. Felly, gofynnaf i'r Aelodau am eu cefnogaeth i'r rheoliadau hyn y prynhawn yma.