Diolch i'r Gweinidog am yr ateb hwnnw. Yn y 12 mis hyd at fis Hydref 2019, lladdwyd 12,742 o wartheg. Dyna'r ffigur uchaf a gofnodwyd; mae'n cymharu â 917 yn unig yn ôl yn 1996. Clywais y Prif Weinidog, ychydig ddyddiau'n ôl, yn honni bod y cynnydd hwn yn nifer y gwartheg sy'n cael eu lladd yn arwydd mewn gwirionedd fod polisi'r Llywodraeth yn llwyddo. Yn bersonol, nid wyf yn gweld bod rhoi sylw i fethiannau'r gorffennol yn arwydd o lwyddiant, er bod hwnnw'n ddatblygiad pwysig. Rwy'n cydnabod bod rhywfaint o gynnydd wedi'i wneud, ond rwy'n gobeithio y bydd y Gweinidog yn cytuno nad oes digon wedi'i wneud a bod llawer i'w wneud eto.

Mae polisi'r Llywodraeth wedi canolbwyntio bron yn gyfan gwbl ar arferion ffermydd a chyfyngiadau ar ffermwyr a symudiadau gwartheg, ac mae wedi anwybyddu un elfen bwysig arall yn y jig-so, sef nifer yr achosion o TB mewn bywyd gwyllt fel fector haint. Hyd nes y bydd y Llywodraeth yn cydnabod bod hyn yn un rhan o'r ateb i'r broblem, ni fyddwn byth yn cyflawni'r hyn rydym i gyd eisiau ei gyflawni, sef dileu TB yn llwyr yng Nghymru. Mae'r Gweinidog yn dweud yn aml ei bod am seilio ei pholisi ar dystiolaeth, ac mae hynny'n beth da iawn, ond o ystyried ei bod hi a'i chyd-Aelodau, mewn penderfyniadau blaenorol, wedi gwneud y gwrthwyneb—cafodd y gwaharddiad saethu a gyflwynwyd gan Cyfoeth Naturiol Cymru ei wneud yn erbyn eu tystiolaeth eu hunain; mae codi ffermydd gwynt fel yr Hendy wedi'i wneud yn erbyn argymhelliad arolygydd a benodwyd gan y Gweinidog ei hun; cafodd y gwaharddiad ar ysmygu roeddem yn ei drafod yr wythnos hon—