Part of the debate – Senedd Cymru am 6:23 pm ar 29 Ionawr 2020.
Felly, mae pwysigrwydd cymal cyntaf gwelliant Plaid Cymru, yn fy marn i, yn glir: hynny yw, ein bod ni am gadw'r symudiadau yna mor ddilyffethair ag sy'n bosib.
Mae'r ail gymal, wedyn, yn galw ar Fil Pysgodfeydd Llywodraeth y Deyrnas Unedig i sicrhau bod unrhyw ddeddfwriaeth yn darparu rheolaeth pysgodfeydd sy'n wirioneddol gynaliadwy ac atebol, ac sy'n lleihau'r effaith ar yr amgylchedd morol, ond sydd hefyd yn cefnogi'r cymunedau sy'n ddibynnol ar yr arfordir. Dwi'n meddwl bod taro'r cydbwysedd yna yn bwysig oherwydd y ffordd orau i sicrhau cynaliadwyedd y cymunedau yma sy'n dibynnu ar y pysgodfeydd yw sicrhau cynaliadwyedd y pysgodfeydd eu hunain, a chynaliadwyedd amgylchedd y môr. Nawr, fel rŷn ni wedi clywed, mae Bil Pysgodfeydd Llywodraeth y Deyrnas Unedig wedi'i osod heddiw. Dwi ddim wedi cael cyfle i bori drwyddo fe, felly wnaf i ddim mynegi barn ar y pwynt yna, dim ond i ddweud ei bod hi yn bwysig ein bod ni yn sicrhau cynaliadwyedd y pysgodfeydd yna, a bod angen hefyd mynd ymhellach na dim ond hynny, ac mae angen inni fod yn glir bod yna warantu'r cyllid a dderbyniwyd gan yr Undeb Ewropeaidd ar gyfer ymchwil ac arloesedd wrth inni symud ymlaen ar y siwrne yma, oherwydd mae hynny yn ganolog i sicrhau gwydnwch a hyblygrwydd i'r sector yn y blynyddoedd anwadal, ansicr, efallai, sydd o'n blaenau ni.
Ond yr elfen bwysig arall hefyd, wrth gwrs, sydd yn gorfod bod yn rhan ganolog o'r drafodaeth yma yw: lle mae llais Cymru yn y trafodaethau? Lle mae llais Cymru, a sut y mae llais Cymru yn mynd i gael ei chlywed? Mi wnaeth Michael Gove ddoe, ar ei ymweliad, fethu ymrwymo i rôl ffurfiol i Gymru mewn trafodaethau, ac mae hynny'n destun gofid i fi. Ac mae'n bwysig ein bod ni'n cofio natur wahanol sector pysgodfeydd Cymru hefyd. Felly, mi fydd ein gofynion a'n disgwyliadau ni, efallai, yn wahanol iawn i rannau eraill o'r Deyrnas Unedig, a dyw hi dim ond yn deg bod rheini'n cael eu clywed yn yr un modd. Felly, mae yna rôl bwysig nid yn unig i Lywodraeth y Deyrnas Unedig, ond yn sicr i Lywodraeth Cymru hefyd er mwyn sicrhau bod llais a buddiannau pysgotwyr Cymru'n flaenllaw iawn yn y trafodaethau pwysig iawn sydd o'n blaenau ni.