Part of the debate – Senedd Cymru am 6:25 pm ar 29 Ionawr 2020.
Mae'r ddadl hon heddiw'n bwysig iawn. Fel Aelodau, byddwn yn gwybod bod Llywodraeth y DU wedi rhyddhau'r Bil Pysgodfeydd heddiw, gan ddweud ei fod yn sicrhau pysgota cynaliadwy a physgota doeth yng nghyd-destun yr hinsawdd ar ôl Brexit. Rwy'n croesawu'r ffaith bod Bil y DU yn dweud yn glir na fydd gan longau'r UE fynediad awtomatig i ddyfroedd pysgota y DU mwyach gan y bydd y cyfleoedd a fydd ar gael i bysgotwyr Cymru yn sylweddol iawn.
Mae'r 40 mlynedd a mwy diwethaf wedi gweld ein moroedd yn cael eu hysbeilio drwy'r polisi pysgodfeydd cyffredin a stociau pysgod yn cael eu dinistrio, rhywbeth y bydd yn cymryd llawer iawn o flynyddoedd inni ddechrau ei gywiro yn y wlad hon. Drwy adfer rheolaeth ar ein dyfroedd arfordirol a rhannau eraill o'r môr, cawn gyfle nid yn unig i ddatblygu adnodd economaidd enfawr i Gymru, ond hefyd i wella cadwraeth yn nyfroedd Cymru.
Y bore yma, darllenais erthygl ddiddorol ar wefan newyddion BBC Cymru yn rhoi sylw i stori newyddion am bysgotwr o Sir Benfro a bleidleisiodd i adael. Dywedodd
Mae treillongau tramor yn cymryd tunelli o bysgod heb lanio eu dalfeydd yn lleol— [Torri ar draws.].
Ai treillongau brodorol oeddent? Iawn.
Dywedodd—[Torri ar draws.]. Sut y gallaf ganolbwyntio pan fyddwch chi'n siarad? Mae'n ddrwg gennyf. Dywedodd
Mae treillongau tramor yn cymryd tunelli o bysgod heb lanio eu dalfeydd yn lleol sy'n golygu nad ydynt yn dod ag unrhyw fusnes i borthladdoedd Cymru.
Dywedodd hefyd, ac rwy'n dyfynnu,
Nid ydym yn gwneud unrhyw arian ohono.
Dylai dysgu o bryderon y rhai yr effeithir arnynt fwyaf fod yn ganolog i'r ddadl hon wrth symud ymlaen. Cyn y ddadl hon, darllenais adroddiad Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig y Cynulliad ar Fil Pysgodfeydd y DU 2019, a chymeradwyaf argymhellion y pwyllgor yn yr adroddiad ar bysgodfeydd Cymru ac edrychaf ymlaen at gael y wybodaeth ddiweddaraf am hynny.
Rwyf wedi cadw fy nghyfraniad yn fyr heddiw gan fy mod yn credu y bydd Aelodau eraill y grŵp a phobl eraill wedi ymdrin â llawer o'r cyfleoedd a fydd ar gael ar ôl Brexit. Mae'n bwysig nad ydym ni yma yn y Senedd yn caniatáu i Lywodraeth y DU negodi ein pysgodfeydd ymaith mewn unrhyw gytundeb masnach. Diolch.