Part of the debate – Senedd Cymru am 5:36 pm ar 4 Chwefror 2020.
Mae'r ddadl hon heddiw yn bwysig, oherwydd y bydd yn datgelu ble y mae'r craidd disgyrchiant yn gorffwys ar y materion hyn yn y Siambr hon. Mae gwelliannau a gyflwynwyd eisoes yn dangos ble y mae'r grymoedd gwrthiant i newid yn gorwedd. Gadewch imi fod yn glir: ni ellir gwneud cynnydd trwy roi ein pennau yn y tywod a smalio, yn groes i'r holl dystiolaeth a gasglwyd ac a ddadansoddwyd gan yr Arglwydd Thomas a'i gomisiynwyr, fod popeth yn iawn ac y dylai aros yr un peth.
Ond ni fydd newid yn digwydd ychwaith dim ond trwy weiddi'n uwch drwy uwchseinydd yr M4. Rydym yn wynebu Llywodraeth y DU â mwyafrif o 80 sedd. Nid yw strategaeth o wneud dim mwy na churo'n uwch fyth ar y drws yn debygol o lwyddo. Bydd yn rhaid ychwanegu argyhoeddiad ein dadl at draw ein llais. Ac wrth gwrs, dyna pam y mae adroddiad y comisiwn mor hanfodol.
Mae'n mynd rhagddo nid yn unig o safbwynt cyfansoddiadol, ond o arddangosiad ymarferol o'r ffyrdd y gellid cyfochri cyfrifoldebau, cyllidebau a phrosesau gwneud penderfyniadau atebol yn well, a hynny'n well i wasanaethu buddiannau dinasyddion Cymru. Dyna pam yr ydym yn gofyn i'r Senedd heddiw wrthod y gwelliannau, cefnogi'r cynnig, a chymryd cam tuag at ychwanegu cyfiawnder troseddol at yr uchelgeisiau ar gyfer cyfiawnder economaidd, cymdeithasol ac amgylcheddol sydd eisoes mor bwysig i bobl yng Nghymru.