Part of the debate – Senedd Cymru am 3:33 pm ar 11 Chwefror 2020.
Mae'n rhaid i mi ddatgan buddiant ar y pwynt hwn gan fy mod i'n landlord ar un neu ddau o dai ar rent yn y sector preifat.
Felly, diolch i chi am eich datganiad, Gweinidog, ac rwy'n cytuno â'ch datganiad fod yn rhaid inni roi sicrwydd i ddeiliadaeth. Ond mae'n rhaid i hynny weithio'r ddwy ffordd. Mae'n rhaid i hynny fod yn gytbwys ar gyfer sicrhau cynaliadwyedd, ar gyfer ateb y galw a'r cyflenwad. Mae'n rhaid cael diogelwch ar gyfer landlordiaid hefyd, ac ychydig iawn o landlordiaid sydd i'w cael na fydden nhw'n annog tenantiaethau hir, oherwydd mae rhent y mis cyntaf yn cael ei lyncu gan yr holl gostau, sy'n cael eu talu gan y landlord nawr. Felly, nid yw'n argoeli'n dda i rywun fod â thenantiaeth o chwe mis. Felly, mae tenantiaethau hir yn cael eu hannog gan landlordiaid.
Ond rwyf i wedi bod yn landlord rhagorol, gan ystyried amgylchiadau personol pobl. Ond hoffwn i ddweud bod y mesurau yr ydych chi wedi eu cymryd yn peryglu dieithrio'r mwyafrif helaeth o landlordiaid sector preifat sy'n gydwybodol a chyfrifol ac yn cydymffurfio â'r gyfraith. Ac fe fydd y mesurau hyn yn digalonni llawer o bobl sy'n ceisio bod yn landlordiaid yn y dyfodol. Maen nhw wedi siarad â mi ac wedi dweud hyn—'Rwyf i wedi penderfynu peidio â rhentu mwyach; rwyf am roi fy eiddo ar werth.' Ac mae hyn yn beth cyffredin iawn, sy'n gorfodi llawer i adael y sector. Felly, a bod yn onest, pe byddai'r mesurau hyn ar waith, ni fyddwn i eisiau bod yn landlord.
Fe ddylai'r ffaith y bydd y Ddeddf rhentu cartrefi, sydd eto i'w gweithredu, a'r ychwanegiadau newydd hyn i'r ddeddfwriaeth, yn digalonni landlordiaid newydd beri pryder difrifol i Lywodraeth Cymru. Felly, heb y sector rhentu preifat, fe fyddai ein hargyfwng ni o ran digartrefedd a thai yn llawer gwaeth. Ac mae eich Llywodraeth chi, Gweinidog, wedi methu'n drychinebus â mynd i'r afael â'r diffyg tai.
Rydych wedi adeiladu llai na 8,000 o gartrefi newydd. Fe fyddai'n rhaid ichi adeiladu 12,000 o dai fforddiadwy newydd dros y 12 mis nesaf i gyrraedd eich nod chi eich hun, sydd eisoes yn drychinebus o annigonol. Felly, i wneud hynny, fe fyddai'n rhaid i chi gyflogi pob adeiladwr tai yn y DU. Felly, heb landlordiaid, fe fyddai digartrefedd yn llawer uwch. Ond yn hytrach nag annog landlordiaid preifat, mae eich Llywodraeth chi'n benderfynol o'i gwneud hi'n amhosibl i landlordiaid preifat sydd ag un neu ddau eiddo allu gweithredu.
Felly, Gweinidog, pan wnaethoch chi ymgynghori ynglŷn â'r cynigion hyn, roedd yna wrthwynebiad enfawr iddyn nhw. Pam wnaethoch chi anwybyddu barn y sector? Roedd perygl hefyd i'ch newidiadau arfaethedig darfu ar y farchnad o ran myfyrwyr a phobl ifanc broffesiynol. Felly, Gweinidog, sut ydych chi'n bwriadu lliniaru'r amhariad ar y cylch blynyddol sy'n angenrheidiol ar gyfer y mathau hyn o osodiadau? Methodd eich Bil gwreiddiol chi ag ystyried effaith tenantiaid gwrthgymdeithasol, ac unwaith eto rydych chi wedi methu â rhoi sylw i hyn yn eich cynigion newydd. Er hynny, mae eich datganiad chi'n sôn am gau'r bylchau i landlordiaid diegwyddor. Felly, Gweinidog, a ydych chi'n cytuno â mi fod yna lawer mwy o denantiaid gwael na landlordiaid gwael, ac na fydd pardduo landlordiaid yn gwneud dim i fynd i'r afael â'n prinder tai? Ar wahân i'r effaith negyddol y bydd y ddeddfwriaeth hon yn ei chael ar landlordiaid, pa asesiad a wnaethoch chi o'r effaith a gaiff hyn ar gytundebau rhentu sy'n llai na chwe mis? Ac yn olaf, Gweinidog, rydych chi'n sôn eich bod chi'n gobeithio deddfu Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 erbyn diwedd y tymor Seneddol hwn. Felly, a wnewch chi ddweud wrthym a fydd y Ddeddf yn cael ei chychwyn cyn i'r Bil hwn gael ei basio, neu a fyddwch chi'n aros i'r diwygiadau hyn gael eu gwneud cyn ei chychwyn? Diolch.