5. Rheoliadau’r Polisi Amaethyddol Cyffredin (Taliadau Uniongyrchol i Ffermwyr) (Diwygiadau Amrywiol) (Cymru) 2020

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:00 pm ar 3 Mawrth 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Llyr Gruffydd Llyr Gruffydd Plaid Cymru 4:00, 3 Mawrth 2020

(Cyfieithwyd)

Ni fyddwn yn pleidleisio yn erbyn hyn, ond mae yna ychydig o gwestiynau sydd wedi cael eu codi, a dweud y gwir, ac rwy'n credu y byddai gennyf ddiddordeb i glywed eich ymateb chi i'r rhain cyn inni bleidleisio. Gwn fod rhai yn y sector, er enghraifft, wedi holi a oes angen talu arian i ffermwyr mewn gwirionedd, neu a allai'r gwledydd datganoledig ddefnyddio'r arian ar gyfer rhywbeth arall, pe bydden nhw'n dewis gwneud hynny. Pe byddai hynny'n digwydd, rwy'n llwyr o'r farn y byddai gan rai ohonyn nhw broblem—ac ni fyddai rheoliadau'r UE wedi caniatáu i hynny ddigwydd, wrth gwrs. Ond mae yna gwestiwn ynghylch a yw'r ddeddfwriaeth arfaethedig hon yn sicrhau neu'n mynnu bod yr arian yn mynd i'r ffermwyr a fyddai, wrth gwrs, yn cael yr arian hwnnw pe byddem ni'n ddarostyngedig i reoliadau'r UE sydd wedi bod yn weithredol cyn hyn.

Ar ben hynny, mae yna bryder ymysg rhai bod y Bil yn ystyried argymhellion adolygiad Bew, y mae rhai wedi bod yn feirniadol iawn ohonyn nhw, yn enwedig y ffaith bod amaethyddiaeth yr Alban, yn un o'i argymhellion, wedi derbyn swm sy'n cyfateb i £1,300 i bob ffermwr ar gyfartaledd, o'i gymharu â £150 i bob ffermwr yng Nghymru ar gyfartaledd, sy'n golygu bod y taliad cyfartalog i bob fferm yn yr Alban tua 175 y cant o'r taliad cyfartalog yng Nghymru. Nawr, mae'r Bil i bob pwrpas yn agor y drws i wahaniaeth llawer mwy rhwng ffermwyr yr Alban a ffermwyr mewn mannau eraill yn y DU. Ac unwaith eto, fe fyddai gan reolau'r UE rywbeth i'w ddweud am hynny. Felly, fe fyddwn i'n falch o gael eich ymateb chi i'r posibilrwydd hwnnw hefyd, gan ei fod yn codi cwestiynau ehangach ynghylch y trefniadau ariannu hirdymor a fydd gennym ni a sut y caiff taliadau eu gweinyddu yn y blynyddoedd i ddod a sut y caiff cyllid ei ddyrannu i'r gwledydd datganoledig. Rwy'n siŵr y byddwch chi'n dweud wrthym mai rhywbeth untro yw hwn ar gyfer eleni, rhywbeth dros dro i raddau helaeth iawn—nid oes gennyf i reswm i amau hynny—ond, wrth gwrs, dyna a ddywedon nhw wrthym ni am fformiwla Barnett, ac edrychwch ar ein sefyllfa ni ynglŷn â hynny.