Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:28 pm ar 4 Mawrth 2020.
Diolch i Dai Lloyd am y cwestiwn pellach hwnnw. Mae ef a minnau, wrth gwrs, yn anghytuno ynglŷn â gwerth yr undeb a manteision bod yn rhan o undeb i Gymru, ac a bod yn onest, fe ddylai weithredu'n well nag y mae'r Deyrnas Unedig yn gweithredu. Ond serch hynny, mae gennym farn wahanol ar hynny.
Mae'n cyfeirio at y ddadl mewn perthynas â chonfensiwn Sewel, ac fe fydd yn cofio, rwy'n credu, wrth wneud hynny, fy mod wedi cyflwyno'r achos dros ddiwygio confensiwn Sewel, nid honni bod y trefniadau presennol yn ddigonol. Felly, wrth geisio diwygio, yn yr ystyr eang honno, mae ef a minnau'n rhannu'r egwyddor honno. Ond mae hefyd yn bwysig nodi y bu enghreifftiau, a dyna pam fod hyn mor rhwystredig—boed mewn perthynas â pharatoi deddfwriaeth neu'r cytundeb rhynglywodraethol; neu wrth gydweithio i gynllunio ar gyfer gadael yr Undeb Ewropeaidd heb gytundeb; neu yn wir mewn perthynas â'r corff sylweddol o is-ddeddfwriaeth a basiwyd er mwyn hwyluso'r broses o adael; ac yn wir, mewn perthynas â pheth o'r gwaith y mae fy nghyd-Weinidog, y Gweinidog Cysylltiadau Rhyngwladol, yn ei wneud gyda'r Adran Masnach Ryngwladol ar negodiadau masnach gyda gweddill y byd—ceir enghreifftiau lle mae ymgysylltu wedi sicrhau mantais ac wedi rhoi'r llais priodol i Gymru yn yr ystyriaethau hynny.
Felly, mewn gwirionedd, rwy'n dod i'r Siambr gyda thristwch mawr i ddweud yr hyn rwyf wedi'i ddweud wrth ymateb i'r cwestiwn gan Huw Irranca-Davies. Nid yw hon yn sefyllfa lle mae Llywodraeth Cymru yn cau'r drws. Pe bai Llywodraeth y DU yn agor y drws yn yr wythnosau a'r misoedd nesaf, ac yn rhoi cyfle gwirioneddol i Lywodraeth Cymru a Llywodraethau datganoledig eraill ymwneud yn briodol yn y negodiadau hynny, byddem yn barod, fel rydym bob amser wedi bod, i chwarae rhan adeiladol yn hynny. Ond mae'r cyfrifoldeb hwnnw yn awr ar garreg drws Llywodraeth y DU, sydd wedi methu'n lân ag adlewyrchu llais y Llywodraethau datganoledig yn y mandad negodi hwn.