Diolch, Ddirprwy Lywydd. Mae plant sydd wedi cael profiad o ofal a phobl ifanc sy'n derbyn gofal yn rhai o'r bobl fwyaf agored i niwed yn ein cymdeithas. Mae bron i ddwy ran o dair o'r unigolion hynny mewn gofal, yn anffodus, oherwydd camdriniaeth neu esgeulustod. Nawr, mae diddordeb wedi'i ddatgan eisoes ar draws y llawr yma mewn cefnogi plant sy'n derbyn gofal gan edrych hefyd ar leihau'r niferoedd hynny'n ddiogel.

Gwnaeth hyd yn oed Prif Weinidog Cymru addewid yn ei faniffesto arweinyddiaeth i sicrhau bod y broblem yn cael sylw ac yn cael ei datrys. Yn anffodus, fodd bynnag, ar hyn o bryd, mae'r sefyllfa yng Nghymru yn llithro allan o reolaeth. Ar hyn o bryd, mae 6,845 o blant rhwng 0 a 18 oed yn derbyn gofal gan awdurdodau lleol. Dyna gynnydd o 2.1 y cant—21 y cant, mae'n ddrwg gennyf—ers diwedd tymor diwethaf y Cynulliad, ym mis Mawrth 2016, a bu cynnydd o 34 y cant yn y 15 mlynedd diwethaf. Roedd gan Gymru 109 o blant sy'n derbyn gofal ym mhob 10,000 o'r boblogaeth erbyn diwedd mis Mawrth y llynedd, o gymharu â 65 ym mhob 10,000 o'r boblogaeth yn Lloegr. Yn yr un modd, mae Gogledd Iwerddon a'r Alban wedi cofnodi cyfraddau llai difrifol, ac mae'r Comisiwn ar Gyfiawnder yng Nghymru wedi nodi mai'r hyn sy'n drawiadol yw'r cynnydd amlwg a pharhaus yn y gyfradd yng Nghymru, a'r bwlch sy'n lledu rhyngom ni â Lloegr.

Mae arnaf ofn fod Siân Gwenllian, ein cyd-Aelod Cynulliad, yn iawn—mae polisi o dargedau lleihau i awdurdodau lleol yn ateb arwynebol. Mewn gwirionedd, mae'r dystiolaeth yn dangos nad yw Cymru'n mynd i'r afael â'r rhesymau sylfaenol pam fod plant yn cael eu rhoi mewn gofal. Ymddengys nad yw'r strategaeth yn gweithio, felly mae angen inni adolygu'r cynlluniau a'r rhaglenni cymorth i blant a'u teuluoedd ar frys.