Part of the debate – Senedd Cymru am 6:05 pm ar 4 Mawrth 2020.
Felly rydych chi'n berson agored i niwed yn barod ac rydych chi'n cael eich rhoi mewn lle sy'n eich gwneud chi'n fwy agored byth i niwed. Mae llawer yn cael ei wneud o'r ffaith nad oes gennym gapasiti yma yng Nghymru, ac mae hynny'n wir, ond pan fyddwch i ffwrdd, mae pawb angen teulu neu ffrindiau, neu angor. Mae'r angor mor bwysig. Dyna sut y dowch o hyd i'ch ffordd yn ôl i iechyd da. Os yw eich angor 200 milltir i ffwrdd neu 300 milltir i ffwrdd ac ni allwch gael mynediad at yr angor hwnnw'n hawdd, mae'n anodd iawn dod o hyd i'ch llwybr adref. Felly rwy'n annog Llywodraeth Cymru yn gryf i edrych ar hyn ac i edrych ar sut rydym yn darparu unedau diogelwch canolig yng Nghymru.
Gyda'ch caniatâd chi, hoffwn roi sylw i bwyntiau (d) ac (e), oherwydd mae uwch-swyddog cyfrifol yn gwbl allweddol, Ddirprwy Weinidog. Un o'r problemau mawr sydd gennych yw y bydd bwrdd iechyd yn dweud, 'Mae'r person hwn angen darpariaeth uned diogelwch canolig.' Yna, bydd Pwyllgor Gwasanaethau Iechyd Arbenigol Cymru yn mynd ati i'w gomisiynu ac yna, rhwng y ddau, collir golwg ar y person hwnnw, ar ei gynnydd neu ei gynllun triniaeth. Ac wrth gwrs, mae pobl yn cael eu symud o gwmpas. Bob tro y cewch eich symud o A i B, byddwch yn cael eich ailadolygu, eich ailddadansoddi a gweithredir cynllun triniaeth newydd. Mae'n anodd iawn gwneud y camau hynny wrth symud ymlaen; mae bob amser yn ddau gam ymlaen, un cam yn ôl.
Yn olaf, cynllun cyfathrebu. Mae hwnnw'n gwbl allweddol, oherwydd mae llawer o'r gwrthdaro a welwn yn ymwneud â'r ffaith na chyfathrebir yn glir â theulu a ffrindiau ynglŷn â'r hyn sy'n digwydd, beth yw'r camau nesaf a pha ran y gallant ei chwarae i helpu'r unigolyn dan sylw i wella. Ac nid oes gan y person sydd i mewn yno gynllun cyfathrebu clir. Teimlant ar unwaith eu bod ar drugaredd y bobl sy'n gyfrifol amdanynt, a dyna fu un o'r achosion gwrthdaro mwyaf yn fy mhrofiad i ac i'r holl bobl a welais. Felly, hoffwn weld uwch-swyddog cyfrifol a hoffwn weld cynlluniau cyfathrebu clir yn cael eu gosod gyda'r bobl agosaf a cheraint ochr yn ochr â'r cynllun triniaeth, ac wrth gwrs rwyf am weld unedau diogelwch canolig yma yng Nghymru. Mae'n hurt fod rhaid teithio mor bell i gael triniaeth a ddylai fod yn normal yn ein GIG.