Grŵp 2: Dyletswydd i sicrhau ansawdd mewn gwasanaethau iechyd — ystyr ‘ansawdd’ (Gwelliannau 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71)

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:35 pm ar 10 Mawrth 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 5:35, 10 Mawrth 2020

(Cyfieithwyd)

Nid yw'r elfennau o ansawdd a nodir yn y Bil yn gynhwysfawr ac maen nhw'n fwriadol eang, fel y dywedais yn y ddadl ar y grŵp cyntaf. Y bwriad yw y bydd ansawdd yn cyd-fynd â'r diffiniad o ansawdd a gydnabyddir yn rhyngwladol. Ac, unwaith eto, mae hynny'n fwriadol, o ystyried swyddogaethau eang cyrff y GIG, ac nid wyf am fentro gwanhau'r dull gweithredu hwnnw na'i wneud i dynnu'n groes. Ac mae'n werth cofio bod tegwch yn un o'r chwe maes a gydnabyddir yn y diffiniad o ansawdd a dderbynnir yn rhyngwladol, ac felly mae angen iddo fod yn gydran bwysig o unrhyw benderfyniadau a wneir i sicrhau gwelliant. Felly, ni fyddaf yn cefnogi'r gwelliannau sydd wedi'u cyflwyno yn y grŵp hwn.

Yn bwysig iawn, fel y gŵyr yr Aelodau, mae'r Bil eisoes yn gwneud gwelliant pwysig, ac yn y cyd-destun hwn, yn un perthnasol iawn, i adran 47 o Ddeddf Iechyd a Gofal Cymdeithasol (Iechyd Cymunedol a Safonau) 2003. Mae hynny'n golygu bod yn rhaid i gyrff y GIG ystyried safonau iechyd a gofal wrth gyflawni eu dyletswydd i wella ansawdd, ac fel y dywedais eisoes, mae'r safonau hynny'n cael eu diweddaru.

Mae'r safonau iechyd a gofal yn gynhwysfawr ac yn golygu y bydd yn rhaid i gyrff y GIG ystyried materion sy'n ymwneud â'r gweithlu, gwella iechyd y boblogaeth, tegwch, a'r Gymraeg wrth gyflawni eu dyletswydd, gan fod y rhain i gyd yn cael sylw yn ein safonau, a byddant yn cael eu cynnwys yn y rhai diwygiedig. Caiff y rhain eu hatgyfnerthu a'u nodi yn y canllawiau statudol yr wyf eisoes wedi cyfeirio atynt.

Felly, er fy mod yn deall y teimladau y tu ôl i'r gwelliannau, nid wyf yn credu bod eu hangen gan y bydd y Bil, oherwydd yr aliniad â'r safonau, yn sicrhau bod y gofynion hynny'n cael eu cwmpasu mewn modd sy'n rhoi grym statudol iddynt, ond hefyd mewn modd y gellir eu hadolygu, fel yn wir yr ydym wedi gwneud bob pum mlynedd ers tro. Yn fy marn i, nid oes angen y gwelliannau i ehangu elfennau ansawdd, gan fod eisoes ddarpariaeth ar gyfer hynny.

I grynhoi, yn fy marn i, darperir ar gyfer pob un o'r tri maes a amlygir yn y safonau iechyd a gofal sy'n sail i'r ddyletswydd ansawdd, a gall y canllawiau atgyfnerthu hyn ymhellach. Bydd ystyriaethau pwysig hefyd i Weinidogion Cymru wrth iddynt wneud penderfyniadau gyda'r bwriad o sicrhau gwelliant yn ansawdd y gwasanaethau. Gofynnaf felly i'r Aelodau wrthod y gwelliannau yn y grŵp hwn.