Part of the debate – Senedd Cymru am 7:06 pm ar 10 Mawrth 2020.
Diolch i'r Aelodau am eu sylwadau ac rwy'n cydnabod y gallwn ni ailadrodd nifer o bwyntiau yn y grwpiau nesaf o welliannau.
Rwyf eisiau dychwelyd yn uniongyrchol at y pwyntiau a wnaed am annibyniaeth neu ddiffyg annibyniaeth corff llais y dinesydd, yn hytrach na'r cynghorau iechyd cymuned presennol. Wrth glywed yr ymadrodd, 'pa ffordd bynnag yr ydych yn ei ddehongli, ni allwch gael sefyllfa lle caiff annibyniaeth corff ei amau', wel, mewn gwirionedd, os edrychwn ni ar y grŵp presennol o gynghorau iechyd cymuned sy'n cael eu canmol i'r cymylau gan Aelodau yn y Siambr hon am eu hannibyniaeth, mae'n werth inni fyfyrio ar y ffaith mai corff a gynhelir gan fwrdd iechyd Powys ydyw. Caiff staff cynghorau iechyd cymuned eu cyflogi gan fwrdd iechyd Powys. Rydym yn creu corff ar wahân lle penodir yr arweinyddiaeth drwy broses o benodiadau cyhoeddus a oruchwylir gan y Comisiynydd Penodiadau Cyhoeddus. Mae hynny'n llawer mwy annibynnol na'r broses bresennol. Nawr, efallai bod pobl yn anghytuno â hynny, ond nid yw ceisio awgrymu bod hyn rywsut yn cyflwyno elfen ychwanegol o reolaeth gan y Llywodraeth yn dal dŵr o safbwynt rhesymegol, ac os ydych chi'n meddwl am ein proses bresennol o benodiadau cyhoeddus, meddyliwch am ein comisiynwyr, a benodir gan y Llywodraeth. Wel, nid wyf erioed wedi credu bod unrhyw un o'r comisiynwyr sydd gennym ni, boed y comisiynydd plant, y comisiynydd pobl hŷn na chomisiynydd cenedlaethau'r dyfodol, wedi teimlo eu bod yn cael eu ffrwyno erioed o ran y sylwadau yr oeddent eisiau eu gwneud am y Llywodraeth yn gyhoeddus neu'n breifat, a gallaf ddweud hynny wrthych o brofiad gweddol hir o ymdrin â phobl sydd wedi bod ym mhob un o'r swyddi hynny. Rwy'n hapus i dderbyn ymyriad ar ôl cwblhau—