Diolch, Llywydd. Hoffwn i gynnig gwelliannau 40, 19 ac 20 yn ffurfiol.

Daw hyn i hanfod, i galon, y corff llais y dinesydd. Os siaradwch chi â dinasyddion, maen nhw eisiau corff llais, maen nhw eisiau bod â chorff cynrychioliadol sy'n lleol iddyn nhw, sy'n deall eu materion lleol, sy'n deall eu bwrdd iechyd lleol, rhywun y gallan nhw fynd ato'n rhwydd—ac, wrth gwrs, nid byrddau iechyd yn unig bellach, ond bydd y cartref preswyl lleol, preifat neu gyhoeddus, bydd yn ofal cartref, bydd ar draws pob math o leoliadau. Ceir ofn gan rannau sylweddol o Gymru y cawn ni ein torri allan o hyn, a bod popeth yn cael ei ganoli yma yn y de-ddwyrain. Mae gan y gogledd, yn arbennig, ymdeimlad cryf iawn o'r datgysylltiad hwnnw; mae gan y gorllewin ymdeimlad cryf iawn o'r datgysylltiad hwnnw, a dydyn ni ddim eisiau i hynny ddigwydd. Felly, dyma pam yr ydym ni wedi cyflwyno'r gwelliannau hyn, er mwyn ceisio sicrhau, ar wyneb y Bil, nad dim ond addewid yw hyn, ond ei fod mewn gwirionedd yn ysgrifenedig, y bydd y corff llais hwn yn cynrychioli pobl ar sail mor agos iddyn nhw â phosibl.

Nawr, dydw i ddim, fel y gŵyr pob un ohonoch, yn berson cwbl afresymol, ac rwyf i wedi trafod y mater hwn gyda'r Gweinidog yn helaeth ac wedi gwrando arno ar wahanol gyfnodau, yn siarad am hyn. Felly, rwyf i wedi cymedroli o ddweud fy mod i eisiau gweld union gopi o'r cynghorau iechyd cymuned—un ar gyfer sir Benfro, un ar gyfer sir Gaerfyrddin, un ar gyfer Ceredigion—ac rwy'n barod i ddilyn y model rhanbarthol, a dyna pam y mae gwelliant 40, sy'n ymdrin â'r strwythur hwnnw o gorff rhanbarthol yn bwysig iawn, iawn. Mae'n debyg i welliant 59, a gyflwynwyd gan y Gweinidog, a gwelliant 75, a gyflwynwyd gan Rhun ap Iorwerth. Ond rydym ni'n credu, ar ôl siarad â'r Gweinidog, ac ar ôl siarad â gwahanol bobl, pe gallem ni ei ddatblygu ar sail ranbarthol, gan efallai adlewyrchu ein byrddau partneriaeth rhanbarthol—sydd yno, sydd wedi eu hymgorffori, a dywedwyd wrthym fod cymaint o'n cyfeiriad teithio dros y pump neu'r 10 mlynedd nesaf yn mynd i ddibynnu ar y byrddau partneriaeth rhanbarthol hynny—roedd yn ymddangos yn amlwg iawn i'w gwneud nhw yn ôl troed ar gyfer corff llais rhanbarthol.

Rwy'n drist iawn bod y Gweinidog, er gwaethaf ein sgyrsiau, wedi parhau i fod yn ddi-ildio ar y pwynt hwn. Mae arno eisiau hyblygrwydd, ac rwy'n deall yr awydd hwnnw. Ond byddwn i'n eich rhybuddio, Gweinidog, bod eich ymdrech i sicrhau hyblygrwydd yn y fan yma, fel sydd wedi digwydd yn y Bil drwyddo draw, yn creu risg wirioneddol o adael gormod oddi ar y llyfrau—gormod i benderfyniadau dilynol, canllawiau dilynol, addewidion dilynol a bwriad dilynol. Ac yn anad dim, yr hyn nad ydym ni eisiau ei weld yw rhyw gorff sydd wedi ei ganoli mewn man lle, os yw'r dinesydd eisiau cael gafael arno, y mae'n rhaid iddo ffonio y lle hwnnw, ac efallai y daw rhywun—efallai y daw rhywun o Gaerdydd i sir Benfro, efallai y daw rhywun o Gaerdydd i Arfon i wrando ar rywun, clywed eu problemau a cheisio eu datrys. Nid dyna yr ydym ni ei eisiau. Felly, rydym ni'n awyddus iawn i weld ein gwelliant ni, sy'n cynnwys yr ardal leol, yn cael ei roi ar wyneb y Bil, mewn gwirionedd. A phe byddai ein gwelliant ni yn methu, yna byddwn i'n cefnogi gwelliant Plaid. Er, fy unig sylw yw y gallai'r strwythurau yr ydych chi'n awgrymu y gallai fod wedi ei seilio arnyn nhw gael eu newid yn y fformat newydd, os ydyn nhw'n newid llywodraeth leol, os oes, wyddoch chi—. Felly, dyna pam aethom ni am y byrddau partneriaeth rhanbarthol, oherwydd ein bod ni'n credu, beth bynnag sy'n digwydd, ei bod yn debygol mai'r rhain fydd y creigiau na fydd byth, byth yn symud.

A, Gweinidog, meddyliais yn hir ac yn drylwyr am hyn, oherwydd roeddwn i'n credu, 'Wel, os bydd ein gwelliant ni yn methu ac wedyn un Plaid Cymru yn methu, y peth gorau wedyn efallai fyddai mabwysiadu eich gwelliant chi, sy'n addo ymgynghori wyneb yn wyneb pryd bynnag y bo modd, sut bynnag y bo modd', ond po fwyaf yr oeddwn i'n ystyried y peth, po fwyaf yr oeddwn i'n meddwl, 'Na, dydy hynny wir ddim yn iawn.' Corff yw hwn i gynrychioli llais y dinesydd, lle bynnag y bo, nid lle bynnag y byddwch chi neu'r corff—gwahaniaeth mawr.