Part of the debate – Senedd Cymru am 4:01 pm ar 10 Mawrth 2020.
Diolch, Dirprwy Lywydd. A gaf i agor drwy ddweud y bydd y Blaid Brexit yn cefnogi cynnig y Llywodraeth? Ni fyddwn yn cefnogi gwelliannau'r Ceidwadwyr, er bod nifer y byddem yn eu cefnogi, wrth inni sylwi ar eironi eu galwad ar i Lywodraeth Cymru fuddsoddi yn seilwaith y maes awyr, o gofio eu gwrthwynebiad mynych i strategaeth fuddsoddi y Llywodraeth yn y gorffennol ar gyfer y maes awyr. Hoffem gyfeirio yn y fan yma at ein record ni o ran cefnogi penderfyniad Llywodraeth Cymru i brynu'r maes awyr, a sicrhaodd ei ddyfodol yn ddi-os. Ar wahân i effaith economaidd y maes awyr ar Gymru yn gyffredinol ac ar greu swyddi yn y rhanbarth, credwn fod Maes Awyr Caerdydd yn chwarae rhan hollbwysig o ran cyflwyno Cymru i'r byd.
Er yr ymddengys fod ein gwelliant cyntaf wedi'i gyflawni, gan fod cadeirydd y maes awyr, Roger Lewis, wedi cadarnhau hyn yn y sesiwn friffio a gynhaliwyd gan swyddogion y maes awyr yr wythnos diwethaf, mae ein hail welliant yn galw ar i Lywodraeth Cymru geisio buddsoddiad preifat o fewn pum mlynedd, ond hoffem ddweud yn y fan yma y dylai hyn fod ar sail leiafrifol, gyda Llywodraeth Cymru yn cadw o leiaf 51 y cant o'r ecwiti. Credwn mai dyma fyddai'r unig ffordd i sicrhau fod y maes awyr yn goroesi yn y tymor hir. Rydym ni hefyd eisiau cydnabod y bydd digwyddiadau diweddar, megis cwymp Thomas Cook ac, yn fwy diweddar, Flybe, yn cael effaith tymor byr i dymor canolig ar gyllid y maes awyr, fel y gallai'r posibilrwydd o effaith drychinebus yn deillio o epidemig y coronafeirws. Ni all neb ond dyfalu, pe bai'r maes awyr wedi aros mewn dwylo preifat, y byddai ei union fodolaeth wedi bod mewn perygl. Dylem hefyd gydnabod y gall fod angen i'r Llywodraeth roi rhagor o gymorth ariannol i'r maes awyr yn y tymor byr pe bai'r sefyllfa o ran y coronafeirws yn un ddifrifol. Fodd bynnag, byddem yn gobeithio y byddai Llywodraeth y DU, yn y fath sefyllfa, yn ymrwymo i gefnogi'r diwydiant awyr yn gyffredinol.
Rydym ni hefyd yn cefnogi'r galwadau gan y Llywodraeth a'r Ceidwadwyr ar i'r DU ddatganoli'r doll teithwyr awyr. Mae eu safiad presennol yn un nad oes modd ei amddiffyn o gwbl, o gofio bod y dreth hon, ers tro, wedi cael ei datganoli i seneddau'r Alban a Gogledd Iwerddon.
Yn olaf, rydym yn galw am fuddsoddiad arall gan Lywodraeth Cymru i sefydlu mynediad llawer gwell i'r maes awyr, gyda chyswllt uniongyrchol o'r M4, a hyd yn oed y posibilrwydd o gyswllt rheilffordd. Gallai buddsoddiad o'r fath effeithio'n fawr ar lwyddiant y maes awyr.