ddywedodd Max Boyce. Wel, allwn ni i gyd ddim bod yna, allwn ni? Ac felly mae'n bwysig ein bod ni i gyd yn cael y cyfle, drwy gyfrwng teledu, i rannu yn y profiad yna. Dwi'n cofio lle'r oeddwn i pan sgoriodd Ieuan Evans y cais gwych yna yn 1988 yn erbyn yr Alban. Dwi'n siŵr ein bod ni i gyd yn cofio lle'r oedden ni pan sgoriodd Scott Gibbs yn Wembley yn 1999, neu pan giciodd Gavin Henson y gic odidog yna i guro Lloegr yn 2005. Mae e'n rhan o'n cof cenedlaethol ni, onid yw e, mae e'n rhan o'n treftadaeth ni, ac mae e'n rhan o'n diwylliant ni?

'O, ewch i'r dafarn i watsio'r gem. Os ŷn ni'n gorfod talu, allwch chi ei gweld hi yn y dafarn.' Ond fel rŷn ni wedi clywed, dyw hynny ddim yn gweithio i bawb. Fuasai fy mhlant i ddim wedi gallu gwylio Cymru yn chwarae Lloegr ddydd Sadwrn petasem ni wedi gorfod mynd i'r dafarn i'w gwylio hi. A buasen nhw ddim wedyn chwaith wedi treulio oriau yn yr ardd yn chwarae rygbi, yn dynwared Dan Biggar a Hadleigh Parkes, a finnau â thipyn bach o dâp gwyn ar fy nghlustiau yn trio edrych fel Alun Wyn Jones—a dwi'n syndod o debyg, a dweud y gwir, ond dyna fe. [Chwerthin.]

Ond mae gemau'r chwe gwlad yn drysorau cenedlaethol, ac mi ddylen nhw gael eu gwarchod. Os yw e'n ddigon da i'r Grand National, wel mae e'n ddigon da i gemau rygbi Cymru yn y chwe gwlad. Ac rŷn ni wedi clywed cyfeiriad at griced, a'r profiad y mae criced wedi ei weld dros y blynyddoedd. Fe wnaeth 9 miliwn o bobl wylio Freddie Flintoff a'r tîm yng ngemau'r Lludw nôl yn 2005—9 miliwn. Ond yn fuan ar ôl hynny, wrth gwrs, mi aeth criced y tu ôl i deledu lloeren, a rhaid oedd talu i gael gwylio'r gemau yna. Erbyn cwpan y byd, wrth gwrs, prin filiwn—yn wir, 0.5 miliwn o bobl a oedd yn gwylio rhai o gemau Lloegr yng nghwpan y byd. Ac yn y pen draw, pan ddaeth hi i'r rownd derfynol, mi oedd yn rhaid i Sky benderfynu bod angen ei dangos hi am ddim ar Sianel 4 yn ogystal, a hyd yn oed wedyn dim ond 4.5 miliwn a oedd yn gwylio; felly, hanner, mewn 15 mlynedd, y gynulleidfa yn gwylio tîm criced Lloegr. Dyna ichi gyfaddefiad o fethiant—eu bod nhw wedi gorfod ei darlledu hi ar Sianel 4 yn y pen draw. Yr un haf, wrth gwrs, roedd yn dal i fod bron i 10 miliwn o bobl yn gwylio Wimbledon, am ddim, ar y teledu. Roedd dros 8 miliwn o bobl yn gwylio tîm pêl-droed merched Lloegr yng nghwpan y byd yr un adeg.

Nawr, rŷn ni wedi clywed yn barod, 'O, mae'r incwm o werthu hawliau darlledu i fuddsoddi yn y gêm ar lawr gwlad yn gwneud i fyny, efallai, am golli cynulleidfa.' Wel, mae ffigurau cyfranogiad mewn criced yn dangos erbyn hyn fod y rhai sy'n chwarae criced yn gyson wedi bron i haneru yn y ddau ddegawd diwethaf, sy'n cyd-fynd â'r cyfnod, wrth gwrs, i bob pwrpas, nad yw e wedi bod ar deledu am ddim. Nawr, nid dyna'r dyfodol rŷn ni ei eisiau i rygbi yng Nghymru, ac nid dyna'r dyfodol, yn sicr, y mae Plaid Cymru ei eisiau i rygbi yng Nghymru. A dyna pam rŷn ni'n awyddus i weld pawb yn cefnogi ein cynnig ni heddiw, i sicrhau bod pawb, pwy bynnag ydyn nhw, yng Nghymru yn cael mynediad i rannu yn y dathlu, gobeithio, bob tro y bydd Cymru'n chwarae gêm yng nghystadleuaeth y chwe gwlad.