Credaf fod hon yn ddadl bwysig, a byddwn ni yng ngrŵp y Ceidwadwyr Cymreig yn cefnogi'r cynnig yn frwd.

A gaf fi ddechrau drwy dalu teyrnged i Peter Jackson, y newyddiadurwr uchel ei barch a ysgrifennodd am y stori hon gyntaf, yn The Rugby Paper—nid yw'n deitl gwreiddiol iawn, ond roedd yn stori bwysig iawn. [Torri ar draws.] Ac mae'n bapur da, yn wir. Rwy'n credu mai'r pwynt allweddol yma yw eithrio ceisiadau ar y cyd. Ymddengys bod y BBC ac ITV yn paratoi i wneud cais arall ar y cyd, a chynnig gwerthfawr iawn; wrth gwrs, fe wnaethant gynnig uwch na neb arall yn y rownd ddiwethaf. Ond ni roddwyd unrhyw reswm gan Six Nations Rugby Ltd am y dull o weithredu sydd bellach yn eithrio ceisiadau ar y cyd. Ac mae'n ymddangos i mi fod hyn yn wrth-gystadleuol. Mae yna amserlen hynod o gyflym i'r trafodaethau hyn hefyd—maent yn dod i ben yr wythnos hon. Ac mae'n rhoi'r argraff fod yr holl broses yn cael ei gwthio a'i rheoli.

Rydym eisoes wedi clywed gan gwpl o siaradwyr fod perygl gwirioneddol o golli miliynau o wylwyr y tu ôl i wal dalu, er mwyn cynhyrchu miliynau o refeniw ychwanegol. Ond beth rydych chi'n ei ennill gyda'r refeniw ychwanegol hwnnw os ydych chi wedi colli'r bobl ar lawr gwlad, a'r cariad at y gêm sy'n cael ei rannu gan gynifer yn y boblogaeth? Ac mae hyn yn ymddangos i mi yn rhywbeth y mae gwir angen ei ystyried.

A gaf fi groesawu camau'r pwyllgor technoleg ddigidol, diwylliant, y cyfryngau a chwaraeon yn San Steffan, a'u galwad ar Six Nations Rugby i esbonio'r sefyllfa hon? A dywedodd cadeirydd y pwyllgor hwnnw, Julian Knight, ac rwy'n dyfynnu:

Ni allwn ganiatáu i hyn fod yn gytundeb y deuir iddo y tu ôl i ddrysau caeedig. Mae hyn yn bwysig i gefnogwyr ac mae ganddynt hawl i wybod beth sy'n digwydd.

Ac rwy'n cytuno'n llwyr. Mae rhywbeth o'i le yn hyn o ran y ffordd y caiff ei lywodraethu. Ac mae'r gêm yn hynod bwysig yn ddiwylliannol i ni yng Nghymru—mae'n gamp dorfol yng Nghymru; nid yw hynny mor wir yn Lloegr nac yn Ffrainc. Ac rwy'n credu mai Lloegr a Ffrainc sy'n gyrru'r broses hon a byddant yn difaru eu bod wedi gwneud hynny yn fy marn i.

Ond os bydd yr awdurdodau rygbi'n ymddwyn yn afresymol, rwy'n credu y dylai'r Llywodraeth ystyried gwneud gemau rygbi'r chwe gwlad yn y DU yn ddigwyddiadau rhestredig. A hoffwn ddweud wrth Lywodraeth y DU fod yna rai camau sy'n rhaid i chi eu cymryd i gryfhau'r undeb, a bydd hwn yn un ohonynt, cydnabod cryfder rygbi yng Nghymru, ac felly mae'n rhaid inni gael ymagwedd genedlaethol, h.y. ymagwedd ar sail y DU tuag at y rheoliad hwn. Diolch.