Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:59 pm ar 17 Mawrth 2020.
Wel, diolchaf i Paul Davies. Hoffwn roi nifer y gwelyau gofal critigol sydd gennym ni yma yng Nghymru iddo, ond rwyf i eisiau gwneud yn siŵr fy mod yn ei rhoi iddo'n gywir. Yn fy meddwl, 136 yw'r ffigur, ond byddaf yn cadarnhau hynny gydag ef os nad wyf i wedi cofio hynny'n gywir. Mae gan y gwasanaeth iechyd, Llywydd, gapasiti ymchwydd, fel y'i gelwir, eisoes ar gyfer gofal dwys, i ddyblu'r nifer honno o welyau. Mae hynny'n rhan o waith cynllunio arferol y gwasanaeth iechyd, ond rydym ni'n gwybod hyd yn oed os byddwch chi'n dyblu'r nifer sydd gennym ni, na fydd yn bodloni lefel debygol y galw. Felly, wrth gwrs mae trafodaethau'n cael eu cynnal gyda'n cydweithwyr gofal dwys am ffyrdd eraill o wneud gwahanol fathau o benderfyniadau i drin pobl sydd angen y lefel honno o ymyrraeth. Mewn rhannau eraill o'r ysbyty, rhan o'r rheswm am ganslo llawdriniaethau arferol yw bod rhywfaint o'r offer y byddai ei angen arnoch chi yn aml wedi ei leoli mewn theatrau ac y gellir ei ddefnyddio yn y ffordd honno. Ond yn y ffordd yr wyf i'n credu bod Paul Davies yn ei awgrymu, mae'n fater o raeadru, a dweud y gwir. Er mwyn creu mwy o gapasiti ar y pen mwyaf dwys, mae'n rhaid i chi rhyddhau capasiti dryw'r system gyfan.
Rwy'n ddiolchgar iawn i'n cydweithwyr mewn llywodraeth leol yng Nghymru, sy'n gwneud gwaith pwysig iawn i allu rhyddhau capasiti yn y sector cartrefi gofal, fel bod y bobl sydd mewn gwelyau ysbyty yng Nghymru heddiw, sy'n barod i adael—nid oes rheswm meddygol iddyn nhw fod yno—bydd lleoedd i'r bobl hynny fynd, felly rydym ni'n creu capasiti yn y ffordd honno hefyd. Felly, drwy'r system gyfan, mae angen i ni ddod o hyd i ffyrdd o symud pobl i lawr yr hierarchaeth ymyraethau er mwyn creu capasiti yn y fan y gallai fod ei angen fwyaf i'r rhai sydd â'r cyflyrau mwyaf dwys.