3. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Gwybodaeth ddiweddaraf am Coronavirus (COVID-2019)

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:43 pm ar 17 Mawrth 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Lynne Neagle Lynne Neagle Labour 4:43, 17 Mawrth 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch, Prif Weinidog, am eich datganiad. A gaf i ddiolch ar goedd i bawb yng Nghymru sy'n ceisio cadw ein gwasanaethau cyhoeddus i fynd yn wyneb y salwch hwn? Atebwyd llawer o'm cwestiynau, ond roedd arnaf eisiau holi ynghylch y mater o awyryddion hefyd. Yn amlwg, clywais eich ateb i Siân Gwenllian. Rwy'n siŵr nad fi fydd yr unig un a oedd yn arswydo ei bod hi'n ymddangos ein bod yn crefu am gymorth y sector gweithgynhyrchu i'n helpu gyda'r sefyllfa o ran awyryddion. Tybed a allech chi fod ychydig yn fwy penodol ynghylch y niferoedd yn hyn o beth a pha fath o asesiad yr ydych chi wedi ei wneud o faint o ddiffyg sydd gennym ni mewn gwirionedd yn y maes hwnnw. 

Rwy'n croesawu'n fawr yr hyn a ddywedwyd am ddechrau profi pob gweithiwr gofal iechyd. Credaf fod hynny'n hollbwysig. Rwy'n credu ei bod hi'n hanfodol ein bod ni'n cael eglurder, cyn gynted â phosibl, ar y mater ynghylch plant a phobl eraill sy'n ddibynnol ar weithwyr iechyd. Byddai'n ddefnyddiol iawn pe gellid rhannu'r cylchlythyr y cyfeiriasoch chi ato sy'n cael ei gyflwyno heddiw gydag aelodau'r Cynulliad, gan fy mod i'n sicr wedi cael nifer o ymholiadau gan weithwyr gofal iechyd yn fy etholaeth i.  

Roeddwn eisiau gofyn am welyau gofal critigol. Byddwn i gyd wedi gwylio'r sefyllfa yn yr Eidal gyda gofid, ond, yn ôl yr hyn a ddeallaf, mae gan yr Eidal 12.5 o welyau gofal critigol i bob 100,000 o'r boblogaeth, o'i gymharu â 6.6 fesul 100,000 yn Lloegr, ac nid wyf yn siŵr beth yw'r ffigur yng Nghymru. Felly, hoffwn ofyn pa asesiad ydych chi wedi ei wneud o'r diffyg a pha gynlluniau penodol sydd ar waith i geisio rhoi hwb gwirioneddol i'r gallu hwnnw nawr, pan fydd gwir angen hynny arnom ni. Cyfeiriodd Angela Burns at iechyd meddwl: credaf fod hynny'n hollbwysig, nid yn unig o ran sicrhau bod pobl sydd â phroblemau iechyd meddwl—sydd wedi cael diagnosis o afiechyd meddwl—yn cael cymorth, ond hefyd, rwy'n credu, yn rhagweithiol, o ran cydnabod y bydd hyn yn her iechyd meddwl fawr i'r wlad i gyd, mewn gwirionedd. Rwy'n gwybod bod llawer o bobl ifanc yn teimlo'n hynod o bryderus a bod pobl o bob oed yn teimlo'n bryderus iawn ac a fyddai'n elwa ar glywed neges iechyd y cyhoedd gref o ran sut yr ydym ni i gyd yn gofalu am ein hiechyd meddwl mewn cysylltiad â'r argyfwng hwn. Diolch.