Part of the debate – Senedd Cymru am 2:38 pm ar 1 Ebrill 2020.
Diolch yn fawr. Diolch i Caroline Jones am y cwestiynau hynny; fe geisiaf eu hateb mor gyflym ag y gallaf. O ran cyfarpar diogelu personol ar gyfer staff gofal, maent yn rhan o'r trefniadau cyflenwi ar gyfer cyfarpar diogelu personol, a chafodd cryn dipyn o gyfarpar diogelu personol ei ryddhau i gartrefi gofal yng Nghymru ddydd Llun a dydd Mawrth yr wythnos hon—pecyn o gyfarpar diogelu personol yn mynd yn uniongyrchol i bob cartref gofal preswyl yng Nghymru. Os oes cartrefi gofal yn ei chael hi'n anodd cael bwyd, mae Menter a Busnes, sefydliad cynghori sydd gennym yng Nghymru, yn cysylltu â chartrefi gofal i roi cymorth iddynt gyda hynny.
Nid yw teithio am ddim ar drafnidiaeth gyhoeddus yn cynnwys staff gofal cymdeithasol, a hynny am resymau ymarferol yn unig: mewn trafodaethau â'r sector, teimlwyd bod yr anhawster i adnabod pobl wrth iddynt fynd ar fws, a'r cyfrifoldeb y byddai hynny'n ei roi ar yrrwr y bws i wneud y mathau hynny o benderfyniadau, yn rhy drwm ac ni allem wneud hynny.
O ran darparu cyflenwadau o nwyddau ar gyfer pobl nad ydynt yn cael eu gwarchod ond sydd er hynny yn agored i niwed, rwy'n sicr yn gobeithio nad yw'r math o ddewis a awgrymodd Caroline Jones, ac rydym yn cynghori pobl sydd yn y sefyllfa honno i gysylltu â hyb eu hawdurdod lleol, oherwydd dyma'n union y math o beth rydym yn gobeithio y gallai'r gwirfoddolwyr rydym wedi'u nodi gynorthwyo ag ef.
Ar y gwaith modelu, yn sicr, mae gallu gan y gwaith modelu i gyferbynnu effaith gwahanol gyfnodau o amser ar ba gyfyngiadau ar fywydau normal pobl y byddai angen eu rhoi ar waith. Mae'r Grŵp Cynghori Gwyddonol ar Argyfyngau'n cyfarfod yn rheolaidd—bydd yn cyfarfod eto yr wythnos hon—i edrych ar y modelau hynny ac i roi cyngor i ni.
Ar olrhain cysylltiadau, mae'r cyfyng-gyngor yn union fel y cyfeiriodd Caroline Jones ati ar ddiwedd ei chyfraniad, sef ein bod eisiau gallu olrhain cysylltiadau, ond nid ydym eisiau gwneud hynny yn y ffordd y mae wedi cael ei wneud mewn rhai gwledydd eraill, lle mae'n orfodol, a lle mae eich symudiadau a'ch ymddygiad personol yn cael eu casglu gan y wladwriaeth a'u defnyddio yn y ffordd honno. Byddai'n rhaid iddo fod ar gael i bobl sy'n dewis cyfrannu eu data yn y ffordd honno, a'i ddefnyddio wedyn er eu diogelwch eu hunain. Ond yn y math o gymdeithas ydym ni a'r math o gymdeithas rydym ni'n dymuno bod, y person sy'n berchen ar y data a fyddai'n penderfynu yn ei gylch ar y pwynt hwn; hynny yw, chi, fi a phob un ohonom yn unigol, yn hytrach na bod hynny'n cael ei wneud ar sail orfodol, wedi'i drefnu drwy'r Llywodraeth.