5. Datganiad gan y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol: Coronafeirws (COVID-19)

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:11 pm ar 29 Ebrill 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 5:11, 29 Ebrill 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch, David. Do, bu'n her ddifrifol i gael pobl oddi ar y strydoedd, ac mae gen i barch mawr iawn tuag at y bobl niferus sy'n gweithio ledled Cymru er mwyn sicrhau bod hynny yn digwydd mor gyflym. Mae her yn parhau o hyd, ac rydym yn gwybod bod y rhan fwyaf o awdurdodau lleol yn gweithio'n agos at gapasiti, neu at gapasiti llawn, ym mhob ardal. Nid oes gen i ffigur cyffredinol fel y cyfryw, ond gallaf ddweud wrthych ei fod yn ddim yn y rhan fwyaf o awdurdodau, ac mewn ffigurau sengl isel yn y prif ddinasoedd. Mae'n newid yn ddyddiol wrth i bobl gyflwyno'u hunain, felly mae'n anodd iawn nodi amser a dweud, 'Mae saith' neu beth bynnag, ond mae'n isel iawn. Ond, yn amlwg, rydym ni wedi gorfod darparu ar gyfer llawer iawn o bobl a fyddai fel arall wedi bod yn un o'r rhai digartref cudd. Byddwch chi'n cofio yr oeddem yn cynnal ymgyrch cyn i hyn ddigwydd i gael pobl i nodi eu bod yn ddigartref os oedden nhw'n syrffio soffa neu'n cysgu mewn ystafelloedd sbâr, ac yn y blaen, ac, wrth gwrs, mae pobl wedi bod yn amharod i barhau â'r trefniadau hynny, ac felly rydym ni wedi cael llawer mwy o bobl i ddod o hyd i lety ar eu cyfer. Mae hynny wedi ei wneud, ac rwy'n ddiolchgar i bob un o'n partneriaid ledled Cymru sydd wedi gweithio mor galed i wneud hynny.

Mae gennym ni broblem gynyddol hefyd lle mae'r Swyddfa Gartref wedi bod yn defnyddio capasiti llety prin i gartrefu ceiswyr lloches, ac mae hynny'n rhoi straen ar y system, ac rydym ni wedi gorfod gweithio'n galed iawn i wneud yn siŵr ein bod yn siarad â'n gilydd yn iawn i sicrhau nad ydym ill dau yn ceisio sicrhau'r un llety ar yr un pryd mewn rhai ardaloedd, ac rydym ni wedi cael y sgyrsiau hynny. Ond nid oes unrhyw amheuaeth bod hynny'n rhoi mwy o straen ar y system.

Ac yna, y peth olaf yr ydym yn ymdrin ag ef ar hyn o bryd yw'r angen i ddarparu llety ar gyfer carcharorion sy'n cael eu rhyddhau. Felly, mae gennym ni'r achosion arferol o ryddhau o'r carchar. I fod yn glir, maen nhw'n parhau; os ydych chi wedi dod i ddiwedd eich amser, rydych chi wedi dod i ddiwedd eich amser yn y carchar, rydych chi'n cael eich rhyddhau beth bynnag. Ni fyddai gan unrhyw garcharorion sy'n cael eu rhyddhau yn gynnar y feirws, ond mae gennym adegau pan fydd carcharor sydd ar fin cael ei ryddhau yn ôl y drefn arferol yn dangos symptomau. Mae llwybr ar waith bellach i sicrhau bod y carcharorion hynny yn cael eu lletya'n briodol, eu cludo'n briodol, a bod yr holl gamau diogelwch ar gyfer y carcharor sy'n cael ei ryddhau a'r staff sy'n ymdrin â nhw, a'r llety maen nhw'n dychwelyd iddo yn cael eu cymryd. Rwy'n ddiolchgar iawn i'r partneriaid sydd wedi gweithio gyda ni mor ddiwyd i sicrhau bod darpariaeth ar gyfer y pethau hynny yn y system hefyd.