5. Datganiad gan y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol: Coronafeirws (COVID-19)

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:14 pm ar 29 Ebrill 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 5:14, 29 Ebrill 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch, David, am y rheini. Rydym ni wedi parhau â'r diwydiant adeiladu ar gyfer gwaith hanfodol, ac rydym ni wedi parhau â'r system gofal a thrwsio, er enghraifft. Maen nhw'n derbyn tua 270 o atgyfeiriadau ar gyfer addasiadau cyflym bob wythnos ar hyn o bryd—gwaith brys i gefnogi trefniadau rhyddhau cleifion o'r ysbyty, neu waith atal hanfodol i atal rhywun rhag cael ei dderbyn pan nad oes angen. Fe wnes i sôn am addasu'r ysbytai Nightingale, sydd yn amlwg wedi parhau. Mewn gwirionedd, nid yr adeiladu sy'n rhan o hynny sydd wedi bod yn broblem; ond cadw masnachwyr adeiladu ar agor er mwyn i bobl allu cadw cyflenwadau digonol, ac rydym ni wedi cael sgyrsiau â masnachwyr adeiladu ynghylch sut y mae hynny'n gweithio.

Byddwch chi'n gwybod nad mynd i siopa yn eich masnachwyr adeiladu lleol yw un o'r prif resymau y dylech chi adael eich cartref ar hyn o bryd. Ond, yn amlwg, os ydych chi'n mynd yno yn rhan o fasnach, yn gwneud gwaith hanfodol—gwaith adeiladu ac atgyweiriadau—yna mae wedi bod yn ddefnyddiol iawn i ni eu bod nhw wedi aros ar agor. Wrth i ni ddechrau edrych ar y—wel, mae'n derm newydd i'r gair 'hawddfraint', sy'n boenus i mi fel cyfreithiwr—hawddfraint y cyfyngiadau, byddwn yn edrych i weld a allwn ni gael mwy o waith adeiladu cyn gynted â phosibl.

O ran cefnogi'r system busnesau bach a chanolig, gan nad yw'r farchnad dai, er fawr o syndod, yn fywiog iawn ar hyn o bryd, byddwn yn edrych i weld a allwn gyflwyno rheoliadau i lacio'r gofynion ansawdd datblygu—y rheolau safonau tai cymdeithasol—er mwyn gallu prynu oddi ar gynllun oddi wrth gwmnïau adeiladu bach a chanolig, er mwyn gallu cynyddu'r cyflenwad yn y ffordd honno. Gwnaed hyn o'r blaen; cafodd ei wneud ar ôl argyfwng 2008. Mewn gwirionedd, mae'r safonau adeiladu yng Nghymru yn uwch o lawer erbyn hyn, felly nid yw'r llacio mor fawr, ond rydym yn ceisio cefnogi'r sector yn y ffordd honno. Ac, wrth gwrs, mae ganddo'r fantais ychwanegol o gael mwy o bobl allan o lety dros dro a allai fod yn anaddas. Felly, rydym ni'n gwneud nifer o bethau i gefnogi cwmnïau adeiladu bach a chanolig a pharhau â'r atgyweiriadau hanfodol.

A'r peth olaf yw ein bod yn annog pob landlord cymdeithasol cofrestredig a chynghorau ledled Cymru i weithio ar eu heiddo gwag, er mwyn sicrhau eu bod yn mynd cyn gynted â phosibl er mwyn i'r holl dai cymdeithasol sydd ar gael fod wedi eu defnyddio unwaith eto mor fuan ag sy'n bosibl, er mwyn i ni allu symud pobl o'r hyn a allai fod yn llety dros dro fel arall i'r llety parhaol, diogel hwnnw. Ac rwy'n sicr yn benderfynol na fydd pobl yn mynd yn ôl allan i'r stryd o'r fan honno.