Yn y cyfamser, wrth i filoedd o unigolion a busnesau roi eu bywoliaeth ar stop i achub bywydau, mae Llywodraeth Cymru'n cymryd camau pendant i helpu'r holl fusnesau a'r unigolion hynny yr effeithiyd arnynt.

Fel y mae ar hyn o bryd, rydym wedi buddsoddi £1.7 biliwn mewn pecynnau cymorth, sy'n cyfateb i 2.7 y cant o'r cynnyrch domestig gros yng Nghymru. Mae hwn yn ymrwymiad cwbl ddigynsail ac yn arwydd clir ein bod yn sefyll dros fusnesau ym mhob rhan o Gymru. Yr wythnos diwethaf, cyhoeddodd y Gweinidog Cyllid a minnau fod gwerth dros £0.5 biliwn o grantiau rhyddhad wedi mynd oddi wrth y Llywodraeth i fusnesau, gan gyrraedd 41,000 o fusnesau bach yng Nghymru o fewn ychydig wythnosau'n unig. Mae pob busnes cymwys yn y sector twristiaeth, manwerthu a lletygarwch bellach yn elwa o flwyddyn o seibiant rhag talu ardrethi. Yn ystod fy natganiad diwethaf, dywedais wrthych ein bod wedi ychwanegu £100 miliwn ychwanegol at y swm o arian ar gyfer cam cyntaf y gronfa cadernid economaidd i Gymru'n unig, sy'n cynnwys cyfanswm o £0.5 biliwn. Cafodd y gronfa honno ei rhewi am hanner dydd ddydd Llun 27 Ebrill, yn dilyn y nifer fawr iawn o geisiadau, gwerth dros £255 miliwn i gyd.

Rwy'n falch o ddweud fod cyllid bellach yn llifo i fusnesau, gyda dros 700 o geisiadau'n cael eu harfarnu a'u cymeradwyo bob dydd. Mae cyfradd y ceisiadau wedi bod yn ddigynsail, a hoffwn ddiolch i'r tîm o swyddogion Llywodraeth Cymru sydd wedi gweithio'n gyflym i brosesu ceisiadau ac i drosglwyddo arian i gyfrifon y busnesau a'r sefydliadau sydd angen y cymorth hwnnw'n gyflym.

Rydym yn adolygu sut y gallwn ddefnyddio'r cyllid sy'n weddill yn awr i gefnogi'r cwmnïau sydd fwyaf o'i angen ac i ddiogelu ein heconomi. Hoffwn ailadrodd nad yw hwn yn gymorth sy'n cael ei ddarparu i fusnesau bach a chanolig yn Lloegr; cyllid o'n cyllidebau ein hunain yma yng Nghymru ydyw. Gwn fod llawer o gwmnïau yma yng Nghymru wedi goroesi oherwydd ein cymorth ac y byddent wedi cau pe baent wedi'u lleoli yn Lloegr.

Rwyf wedi cael trafodaethau ardderchog gyda chyd-Aelodau ar draws y Siambr am y camau nesaf gyda'n cronfa cadernid economaidd, a sut y gellid defnyddio cyllid ychwanegol drwy Fanc Datblygu Cymru. Roedd cynllun benthyciadau COVID-19 y banc datblygu wedi'i ddihysbyddu mewn ychydig dros saith diwrnod, ar ôl i 1,600 o geisiadau gael eu cyflwyno. Mewn blwyddyn arferol, mae Banc Datblygu Cymru yn prosesu tua 400 o geisiadau. Felly, rhagwelir y bydd Banc Datblygu Cymru wedi prosesu'r holl geisiadau cyn bo hir, ac mae 567 o'r benthyciadau hyn wedi mynd i fusnesau bach a microfusnesau, gan ddiogelu 4,571 o swyddi.

Roedd y cyhoeddiad yr wythnos diwethaf am gynllun benthyciadau adfer Llywodraeth y DU, sydd ar gael yma yng Nghymru, i'w groesawu'n fawr, ac rydym yn dal i weithio gyda Llywodraeth y DU i nodi'r bylchau yn y ddarpariaeth i fusnesau yng Nghymru. Ac fel rwyf wedi'i ddweud droeon yn awr, rydym eisiau cefnogi busnesau da yn 2019 i fod yn fusnesau da yn 2021. Rydym eisiau cynorthwyo pobl a oedd mewn swydd dda yn 2019 i fod mewn swydd dda yn 2021. Ond mae gwir angen i'r Canghellor ddysgu gwersi'n gyflym o'r cynlluniau a weithredwyd hyd yn hyn, yn enwedig ar gael cyllid i fusnesau'n gyflymach, ac rwy'n credu bod llawer y gallwn ei ddysgu gan ein banc datblygu ein hunain yn hyn o beth.

Mae'n hanfodol fod Llywodraeth y DU yn mynd ymhellach yn awr drwy ddarparu'r cymorth ariannol sydd ei angen ar fusnesau o bob maint i oroesi ac adfer i'r lefelau twf a ffyniant a welwyd cyn y pandemig hwn. Mae'n rhaid iddo hefyd edrych ar sut y mae'r cynllun ffyrlo yn gweithio gyda busnesau a gwrando ar eu galwad i beidio â'i ddiddymu cyn i'r argyfwng ddod i ben.

Bydd y gronfa cadernid economaidd yn cefnogi nifer sylweddol o fusnesau a mentrau sy'n wynebu pwysau llif arian. Ond mae Llywodraeth Cymru wedi bod yn glir bob amser na fydd yn cyrraedd pob un ohonynt. Mae hyn yn cynnwys cymorth i borthladd Caergybi. Ar ôl i Lywodraeth y DU gyhoeddi, ar 24 Ebrill, nad oedd ei chefnogaeth i lwybrau a gwasanaethau fferi yn cynnwys y llwybr hanfodol rhwng Dulyn a Chaergybi, pwysais ar Lywodraeth y DU i edrych eto, ac rwy'n falch eu bod yn gwneud hynny. Edrychwn ymlaen at weithio'n adeiladol i gefnogi'r porthladd, sef yr ail borthladd prysuraf yn y DU, ac mae'n gwbl hanfodol i economi gogledd Cymru. Mae hefyd yn gyswllt hanfodol ar gyfer cludo nwyddau hanfodol fel cyflenwadau bwyd ac ocsigen ar gyfer y GIG i dir mawr y DU, Gogledd Iwerddon a Gweriniaeth Iwerddon.

Fel y dywedais yn gynharach, am nawr, y flaenoriaeth o hyd yw iechyd y cyhoedd a rheoli'r pandemig. Nid yw hynny'n golygu nad ydym yn meddwl am ddyfodol yr economi a'r llwybr tuag at adfer. Mae'n hanfodol ein bod yn edrych ar bob maes Llywodraeth, nid ar yr ysgogiadau economaidd yn unig. Rwyf mewn cysylltiad rheolaidd â Llywodraeth y DU a chymheiriaid yn y gweinyddiaethau datganoledig ar y mater hwn wrth inni weithio i wneud ein gwledydd yn lleoedd mwy diogel i fyw a gweithio ynddynt. Rydym yn ystyried yn ofalus sut y byddwn yn codi'r cyfyngiadau symud, ac rydym yn parhau'n ymrwymedig i weithio ar draws y pedair gweinyddiaeth i ddatblygu'r polisi cywir ar hyn.

Ddoe ddiwethaf, ymunais â fy nghymheiriaid datganoledig yn yr Alban a Gogledd Iwerddon i nodi'r pryderon cyffredin a rannem mewn perthynas â chanllawiau Llywodraeth y DU ar weithleoedd mwy diogel. Nawr, fel y mae'r Prif Weinidog wedi dweud, rydym yn awyddus i osgoi ymwahanu lle bynnag y bo modd, a chyhoeddwyd ein fframwaith adfer ar gyfer sut y byddwn yn arwain Cymru allan o'r argyfwng hwn mewn ffordd sy'n cadw pawb yn ddiogel ac yn adfywio ein heconomi cyn gynted ag sy'n bosibl. Rydym angen economi ffyniannus sy'n rhoi swyddi i bobl, sy'n rhoi incwm iddynt ac sy'n cefnogi ein gwasanaethau cyhoeddus; un lle mae gennym Gymru fwy ffyniannus, mwy cyfartal a mwy gwyrdd. Y ffordd orau o wneud hynny yw sicrhau rheolaeth dros y feirws yn awr. Rwy'n hapus i gymryd cwestiynau.