2. Datganiad gan y Prif Weinidog: Coronafeirws (COVID-19)

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:15 pm ar 20 Mai 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carwyn Jones Carwyn Jones Labour 2:15, 20 Mai 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr iawn. Lywydd, fe fyddwch yn falch iawn o wybod nad wyf yn bwriadu trethu eich amynedd yr wythnos hon gyda chwestiwn hir iawn, os mai dyna ydoedd yr wythnos diwethaf, felly fe fyddaf yn gryno. Ond yn gyflym iawn, hoffwn atgoffa arweinydd Plaid Brexit, yn hytrach na bod Prif Weinidog Prydain yn cael ei amddifadu o bwerau, fod pobl Cymru wedi penderfynu yn 1997 a 2011 mewn refferenda mai Senedd Cymru a Llywodraeth Cymru a ddylai arfer pwerau ym maes iechyd mewn gwirionedd.

Yn ail, rwy'n gresynu bod rhai'n credu mai San Steffan sy'n iawn bob tro. Mae'n arwydd o gymhleth israddoldeb sydd gennym yng Nghymru yn fy marn i, os bydd Lloegr yn penderfynu gwneud rhywbeth gwahanol—Lloegr a dorrodd y rhengoedd, neb arall—felly, mae'n rhaid eu bod yn iawn a rhaid bod pawb arall yn anghywir. Mae'n bryd diosg y cadwyni hynny.

Fy nghwestiwn i yw hwn, Brif Weinidog—gwyddom fod pobl yn gallu chwarae chwaraeon penodol a chymryd rhan mewn rhai gweithgareddau, cyn belled â bod pobl yn parchu'r angen i gadw pellter cymdeithasol wrth gwrs. Fy nghwestiwn i yw hwn, felly: soniwyd am glybiau golff a chlybiau tenis, a bydd yna chwaraeon eraill hefyd, ond lle mae angen i bobl yrru i gyrraedd cyfleuster, cyn belled â bod y cyfleuster hwnnw yn yr awyr agored, a chyn belled â mai hwnnw yw eu cyfleuster cyhoeddus agosaf, neu'r cyfleuster agosaf lle maent yn aelodau, sy'n wir yn achos clybiau, a fyddai'n bosibl ystyried cael canllawiau pellach er mwyn helpu pobl yn yr amgylchiadau hynny? Yn amlwg, nid ydym eisiau i bobl yrru'n bell iawn, ond bydd rhai gweithgareddau, yn anorfod, lle bydd angen i bobl yrru i'w cyrraedd. Mae'n amhosibl gwneud rheolau ar gyfer pob amgylchiad posibl, rwy'n deall hynny, ond Brif Weinidog, os nad y prynhawn yma, efallai y gellir ystyried gwneud y sefyllfa fymryn yn gliriach i'r bobl hynny.