Part of the debate – Senedd Cymru am 2:59 pm ar 20 Mai 2020.
Mae Russell George wedi gofyn nifer o gwestiynau pwysig iawn ac rwyf am geisio fy ngorau i'w hateb yn gryno. Yn gyntaf oll, bydd yr offeryn cymhwysedd ar gael cyn i'r cynllun agor, felly bydd unrhyw fusnes sy'n ystyried gwneud cais yn gallu gweld a fydd yn gymwys ai peidio. Bydd yr holl feini prawf ar gael ar-lein. Rwyf am ymdrechu i lansio'r gronfa honno cyn gynted ag y bo modd, ond rhaid inni wneud hynny gan wybod bod yr holl systemau ar waith a bod ein cydweithwyr llywodraeth leol yn cefnogi'n llawn unrhyw gynllun bwrsariaeth galedi a gyflwynwn.
Ac o ran amserlen ar gyfer ailagor rhai sectorau o'r economi, rwy'n credu ei bod yn bwysig i bawb ohonom ymdrechu i'r eithaf i geisio trechu'r pandemig a'r feirws yn awr. Gallai gosod amserlen artiffisial, neu un ddymunol hyd yn oed, beri i bobl fod ychydig yn llai gwyliadwrus ynglŷn â'r angen i drechu'r feirws. Os yw pobl yn gwybod na fydd busnesau'n ailddechrau fel arfer heb i'r feirws gael ei drechu, rwy'n credu y bydd yr ymdrech gymaint yn fwy, a dyna pam rwy'n awyddus i wneud yn siŵr ein bod ond yn canolbwyntio ar reoli'r feirws.
O ran y cymorth sy'n cael ei gynnig i'r sector bysiau, rydym wedi sefydlu cronfa galedi £29 miliwn ar gyfer darparwyr gwasanaethau bysiau. Nawr, ariannwyd y gronfa drwy swm canlyniadol gan Lywodraeth y DU, ond daw i ben ddiwedd mis Mehefin. Rydym wedi bod yn glir yn ein gohebiaeth a'n trafodaethau â'n cymheiriaid yn Llywodraeth y DU fod angen cyllid sicrwydd mwy hirdymor ar gyfer y sector bysiau i sicrhau nad yw darparwyr bysiau yn rhoi'r gorau iddi, nad ydynt yn lluchio'r allweddi. Felly, rwy'n obeithiol y bydd Llywodraeth y DU yn gwrando ar yr hyn rydym wedi galw amdano ac y byddwn yn gallu darparu pecyn cymorth llawer mwy hirdymor ar gyfer y sector bysiau.
Ond yn ogystal â hynny, mae'r gronfa cadernid economaidd wedi bod yn weithredol i fusnesau ar draws pob sector, ac rwy'n falch o ddweud ein bod wedi gallu cefnogi cwmnïau bysiau drwy'r gronfa benodol honno. Mae cynigion wedi'u gwneud i rai cyflogwyr mawr yn y diwydiant bysiau a'r diwydiant coetsys. Ac rwy'n croesawu'n fawr y papur a gynhyrchwyd gan y Ffederasiwn Busnesau Bach. Cyhoeddwyd y rheoliadau 2m gennym. Bydd y cyngor a'r canllawiau ar gyfer gweithredu'n ddiogel yn y gwaith i weithwyr a pherchnogion busnesau yn cael eu cyhoeddi. Bydd honno'n fersiwn estynedig o'r hyn sydd eisoes wedi'i ddarparu gan BEIS, gan ychwanegu rheoliadau Cymreig ar gadw pellter cymdeithasol. Ac rwyf eisoes wedi trafod yr angen i ystyried grant i helpu busnesau i addasu i'r hyn fydd yn normal newydd gyda Gweinidogion Llywodraeth y DU. Rwy'n obeithiol y bydd Llywodraeth y DU yn gallu darparu adnoddau ariannol i allu rhoi grantiau i fusnesau, yn enwedig busnesau bach lle gallai'r costau fod yn llethol.
Mewn perthynas â'r diwydiant twristiaeth, rydym wedi gofyn i Lywodraeth y DU ystyried gwyliau TAW yn y sector twristiaeth. Rwy'n credu y gallai hyn fod yn fuddiol iawn, yn enwedig yn y cyfnod adfer, ond yn yr un modd, mae fy nghyfaill a fy nghyd-Aelod, Dafydd Elis-Thomas, wedi cael sawl trafodaeth ar y ffôn gyda chymheiriaid yn Llywodraeth y DU a chyda'r cyrff masnach ynghylch cymorth mwy hirdymor i'r diwydiant i wneud yn union yr hyn rydych chi wedi'i awgrymu, Russell, sef sicrhau eu bod yn gallu cael cyfnod o seibiant trwy adegau gwaethaf yr argyfwng hwn.