7. & 8. Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Cymru) (Diwygio) (Rhif 2) 2020 a Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Cymru) (Diwygio) (Rhif 3) 2020

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:50 pm ar 20 Mai 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Reckless Mark Reckless Conservative 5:50, 20 Mai 2020

(Cyfieithwyd)

Y trydydd maes o'r rhain lle ceir newid—rwy'n petruso rhag dweud arwyddocaol, ond mae'n eu hymestyn, yw'r gofyniad i roi cadw pellter cymdeithasol o 2m mewn deddfwriaeth, sy'n destun rhyfeddod pur i mi. Beth yw'r dystiolaeth wyddonol sydd gan Lywodraeth Cymru, a neb arall, ymddengys, mai 2m yw'r penderfynydd allweddol? Pam eu bod yn meddwl y byddai'r penderfynydd allweddol yr un fath y tu mewn ag y mae tu allan? Pam y credant fod gan wledydd yn Ewrop, fel yr Almaen, sydd ag 1.5 m, neu Ffrainc a'r Eidal, sydd ag 1m rwy'n credu—? Mae hyd yn oed Sefydliad Iechyd y Byd, nad wyf yn derbyn popeth y mae'n ei ddweud fel efengyl yn sicr, yn dweud 1m. Pam ein bod ni yng Nghymru yn gwybod yn well?

A yw'r 2m wedi ei drosglwyddo o dempled Seisnig a ddefnyddir gan Lywodraeth y DU? Ond wrth gwrs nid ydynt wedi rhoi hynny mewn cyfraith. Maent yn gweithio'n synhwyrol gyda busnesau, diwydiannau a sectorau i feddwl sut orau i'w cael yn ôl i'r gwaith mewn ffordd sy'n lleihau'r risg mewn ffordd synhwyrol tra'n sicrhau bod yr economi'n gwella. Mae'n llawer anos gwneud hynny yng Nghymru am fod y ddeddfwriaeth yn dweud 2m ac mae'n cyfeirio at 'unigolion a chanddynt gyfrifoldeb am fusnesau'. Mae hynny'n ei gwneud yn ofynnol i fusnes benderfynu pwy yn y busnes hwnnw sy'n gyfrifol yn gyfreithiol. Ac efallai nad yw'r person sy'n gyfrifol ac sydd fel arfer yn gwneud pethau am gael ei enwi fel y person sy'n gyfrifol ac efallai'n euog o'r drosedd hon a bennwyd gan Lywodraeth Cymru, ac felly ni chaiff y busnes ailagor pan allai wneud hynny fel arall.

Bydd llawer iawn o fusnesau mawr sy'n gweithredu ar draws y DU, ac mewn llawer o achosion y tu hwnt i hynny, sy'n ailagor llawer o'u mannau busnes yn Lloegr, yn edrych ar hyn ac yn meddwl, 'Wel, a dweud y gwir, mae'n mynd i fod yn drosedd os gwnawn hynny yng Nghymru, a rhaid inni fod yn sicr nad ydym yn cyflawni'r drosedd honno, ac mewn gwirionedd, hyd yn hyn, nid oes gennym unrhyw arbenigwyr ar gyfraith Cymru ar ein staff, ac mae'n anodd mynd allan i gael cyngor allanol, ac nid ydym eisiau'r risg o fynd yn groes i'r gofyniad rheoleiddio hwnnw', felly nid ydynt yn ailagor. Nid wyf yn credu bod hon yn ffordd synhwyrol o fynd ati.  

Rheoliadau gwelliant 3: roeddwn yn meddwl llawer o'r hyn a ddywedodd Angela am hynny. Rwy'n credu iddi siarad yn dda iawn, ac nid wyf am wneud nifer o'r pwyntiau am y weithdrefn ar gyfer ymarfer corff am ei bod hi wedi eu gwneud yn barod. Rwy'n croesawu'r ffaith y bydd y Ceidwadwyr yn ymatal ar y rheoliadau gwelliant 3 hyn. Mae'n bryd i ni weld o leiaf rywfaint o wrthwynebiad ganddynt i'r hyn y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud a'u penderfyniad i fod yn wahanol er mwyn bod yn wahanol i'r hyn sy'n digwydd yn Lloegr.  

Am y tro cyntaf, rydym yn gweld y gofyniad mewn perthynas ag ymarfer corff yn lleol mewn cyfraith. Wrth gwrs, mae'r Prif Weinidog yn dweud pethau sy'n wahanol iawn. Mae'n dal i fynd yn ei flaen am ymarfer corff sy'n gorfod dechrau a gorffen gartref, ond nid yw hynny mewn cyfraith a phan edrychais i ddiwethaf, ni allwn ddod o hyd iddo yng nghanllawiau Llywodraeth Cymru beth bynnag. Fodd bynnag, roeddent yn dweud na fyddai lleol, pe baech yn byw yng Nghaerdydd, yn golygu mor bell â Phorthcawl, felly rwy'n gobeithio bod rhai pobl yn cael hynny'n ddefnyddiol, os ydynt yn gyrru i ymarfer corff ond nad ydynt yn gyrru mor bell â hynny, maent o leiaf yn cydymffurfio â'r elfen honno o'r canllawiau. Rwy'n credu ei bod yn anodd iawn barnu beth y caiff pobl ei wneud. Clywsom Dai Lloyd, rwy'n meddwl, yn dweud na fyddech yn cael gyrru, ond rwyf wedi clywed pobl eraill yn dweud y cewch wneud hynny mewn rhai amgylchiadau. A'r gofyniad deddfwriaethol y byddwn ni—neu eraill o leiaf, rwy'n ofni—yn cytuno iddo yw y dylai fod yn lleol, rhywbeth sydd heb ei ddiffinio.

Ond ein rheswm cryfaf dros bleidleisio yn erbyn y rheoliadau hyn yw eu bod yn dileu'r gofyniad i Weinidogion Cymru gael gwared ar gyfyngiadau os nad oes eu hangen. Mae'n destun rhyfeddod pur i mi y gallwch gael y cyfyngiadau hyn ar fywydau pobl, er mor eithafol ydynt, ystyried nad ydynt yn angenrheidiol mwyach, ond newid y gyfraith fel y gallwch eu cadw beth bynnag am hyd at chwe mis. Ac mae'r Gweinidog iechyd yn ddigon digywilydd i ddweud wrthym mai cynyddu trosolwg democrataidd yw hynny. Yr hyn y mae'n ei wneud yw rhoi dannedd iddo. Mae'n gwreiddio'r cyfyngiadau hyn. Gall Gweinidogion eu cyflwyno pryd bynnag y byddant yn dymuno gwneud hynny, honni bod angen dirfawr amdanynt a'u gwneud yn gyfraith, heb i'r Cynulliad gytuno arnynt—fel y cawn gyfle i'w wneud yma, yn rhy hwyr—ond pan na fydd eu hangen mwyach, gallant eu cadw. Rwy'n credu bod hynny'n anghywir. 'Rhesymol', 'cymesur', mae'r rheini i gyd yng nghyfraith y DU. Mae'n warthus fod Llywodraeth Cymru yn newid y gyfraith fel y gall gadw cyfyngiadau pan fyddant yn ddiangen. Felly, yn lle hynny, gallant eu rhoi drwy eu profion cydraddoldeb Corbynaidd a'u dethol ar y sail honno. Nid yw'n sail briodol ar gyfer cadw'r mathau hyn o gyfyngiadau, a byddwn yn pleidleisio yn erbyn y ddwy set o reoliadau.