2. Datganiad gan y Prif Weinidog: Coronafeirws (COVID-19)

Part of the debate – Senedd Cymru am 11:57 am ar 10 Mehefin 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 11:57, 10 Mehefin 2020

(Cyfieithwyd)

Lywydd, diolch i Nick Ramsay am y ddau gwestiwn. Gadewch i mi ddweud, unwaith eto, nad yw'n ddefnyddiol cyfeirio at y terfyn 5 milltir fel rheol—nid yw'n rheol. Pe bai’n rheol, byddai yn y rheoliadau—nid yw yn y rheoliadau. Canllaw ydyw i roi syniad i bobl o'r hyn y gallai'r rheoliad sy'n ei gwneud yn ofynnol i bobl aros yn lleol ei olygu yn eu hamgylchiadau hwy. A'r cyngor gorau yw dweud wrth bobl y dylent ddefnyddio'r terfyn 5 milltir fel rheol gyffredinol. Dylent ddehongli hynny’n synhwyrol ac yn gall yn eu hamgylchiadau eu hunain, ond mae llawer iawn o wahanol fathau o ddaearyddiaeth yng Nghymru, ac ar yr amod y gallant ddangos eu bod yn gweithredu mewn ffordd y gellir ei hamddiffyn, byddant wedi sicrhau eu bod yn cadw at y rheol i 'aros yn lleol'.

Nid oes unrhyw gynlluniau gan Lywodraeth Cymru i ddileu trethi yn ystod y flwyddyn ariannol gyfredol. Mae gennyf ddiddordeb mewn clywed yr enghreifftiau y cyfeiriodd Nick Ramsay atynt. Rydym wedi tueddu i gasglu llawer o wybodaeth o fannau eraill ynglŷn â sut y maent yn codi’r cyfyngiadau symud a'r effaith y mae hynny'n ei chael ym maes iechyd. Mae’r Aelod yn gwneud pwynt defnyddiol ynghylch dysgu o leoedd eraill wrth iddynt ddefnyddio gwahanol ddulliau i gynorthwyo’r economi, wrth i’r economi ymadfer wedi effeithiau coronafeirws hefyd.

Credaf fod y rhan fwyaf o'r enghreifftiau y cyfeiriodd Nick Ramsay atynt yn bethau i Lywodraeth y DU eu rhoi ar waith. Ac ar hyn o bryd wrth gwrs, yng nghyd-destun ardrethi annomestig, mae llawer iawn o gymorth eisoes wedi'i ddarparu yn y flwyddyn ariannol gyfredol fel nad yw busnesau'n wynebu'r rhwymedigaethau hynny ar adeg pan fo'u gallu i godi refeniw’n gyfyngedig. Ond credaf mai’r pwynt cyffredinol, ac mae'n bwynt pwysig, yw hwn: wrth inni ddysgu o brofiad gwledydd eraill mewn perthynas ag agweddau iechyd ar yr argyfwng coronafeirws, mae'n bwysig ein bod yn dysgu oddi wrthynt mewn perthynas â’r adferiad economaidd yn ogystal, a byddwn yn sicr anelu at wneud hynny fel Llywodraeth yng Nghymru.