8. Dadl ar Adroddiad y Pwyllgor Diwylliant, y Gymraeg a Chyfathrebu: Effaith COVID-19 ar Chwaraeon

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:18 pm ar 8 Gorffennaf 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Laura Anne Jones Laura Anne Jones Conservative 5:18, 8 Gorffennaf 2020

(Cyfieithwyd)

Gobeithio y gwnewch chi faddau i mi am sefyll a chyfrannu at y ddadl hon. Yn amlwg, dyma fy niwrnod cyntaf, ond roeddwn yn llefarydd Ceidwadol dros chwaraeon yn 2003 felly roeddwn yn teimlo'r angen i sefyll a dweud rhywbeth. Yn gyntaf oll, hoffwn gymeradwyo'r adroddiad fy hun; roeddwn yn credu ei fod yn—. Yr hyn a ddywedodd Helen Mary Jones; hoffwn ddiolch iddi am hynny a diolch i'r pwyllgor. Roeddwn yn meddwl eu bod yn argymhellion synhwyrol iawn ac yn argymhellion angenrheidiol iawn.

Rwy'n credu bod chwaraeon a gweithgarwch corfforol wedi chwarae rhan hanfodol yn llesiant pobl yn ystod y cyfyngiadau symud dros y tri mis diwethaf. Rwy'n gwybod, gan fy mhlant fy hun, ei fod wedi achub ein bywydau mewn llawer o ffyrdd. Mae yna ŵr bonheddig o'r enw Joe Wicks—nid wyf yn siŵr a ydych chi'n gwybod amdano—a oedd yn gwneud ymarfer corff yn ei gartref. Ond eto, i'r teuluoedd heb iPads gartref nac unrhyw fath o gyfrifiadur, ni fyddent yn cael hynny. I'r rhai a allai fforddio'r pethau hynny, roedd yn wych eu bod yn eu galluogi i ddefnyddio hynny, ac mae hynny'n rhywbeth y dylem edrych arno, wrth symud ymlaen—y dylai ysgolion fabwysiadu'r rôl honno efallai yn hytrach na gorfod dibynnu ar enwogion tebyg iddo ef. Ond roeddwn yn credu bod yr hyn a gyflawnodd yn wych.  

Hefyd, rwyf wedi bod yn mwynhau tenis gyda fy mab, oherwydd mae hynny wedi dychwelyd o ran hyfforddiant un-i-un yn awr, sy'n wych—mae gwneud unrhyw fath o chwaraeon yn wych, a minnau wrth fy modd â chwaraeon fy hun, a fy mhlentyn, yn amlwg. Ond rydym yn edrych ymlaen at weld hynny'n datblygu er mwyn galluogi mwy o blant i chwarae gyda'i gilydd mewn gemau ac yn y blaen.  

Rwyf hefyd eisiau gwneud pwynt nad yw wedi'i godi eto—rydych i gyd wedi gwneud pwyntiau da iawn; Mick Antoniw, John Griffiths, ac ati—fod angen inni edrych ar y plant sy'n agored i niwed, fel rwyf newydd ei amlinellu. Dyma'r rhai y mae angen inni eu targedu, yn enwedig o ran chwaraeon, ac mae angen i ni eu cyrraedd, oherwydd mae'r manteision mor enfawr, o ran iechyd a llesiant ac yn y blaen. Ond mae'n rhaid i ni sylweddoli, wrth i bethau agor yn awr, yn y gaeaf mae'n debyg, y bydd glaw yn rhwystro unigolion rhag chwarae mewn rhai mannau. Er enghraifft, yng Nghasnewydd, mae gennych doreth o gaeau 3G a 4G i chwarae arnynt, felly mae'n sicrhau bod gan blant y dilyniant hwnnw a'u bod yn gallu parhau i gymryd rhan mewn chwaraeon.

Rwyf eisiau inni gofio, mewn ardaloedd gwledig, er bod Trefynwy yn cael ei hystyried yn ardal gefnog i raddau helaeth, nid yw hynny'n wir—mae gennym bocedi difrifol o amddifadedd. Ond o ran cyfleusterau a darpariaeth chwaraeon mewn ardaloedd gwledig, rydym yn dlawd iawn, ac yn llythrennol, ni allwn chwarae pêl-droed na rygbi nac unrhyw beth ar lawr gwlad. Ac rwy'n meddwl am chwaraeon fy mhlant yma; mae'n hanfodol fod ein plant yn cael cymryd rhan mewn chwaraeon, ac ni allant wneud hynny os nad yw'r cyfleusterau ar gael. Felly, rwy'n gobeithio y bydd y pwyllgor hwn yn perswadio'r Llywodraeth i edrych ar ardaloedd gwledig, a sicrhau bod gennym yr un cyfleusterau a'r un cyfleoedd â'r rheini yn ein dinasoedd a'n trefi mwy o faint. Diolch.