Dyma'r ail dro i'r Aelodau gyflwyno gwelliannau i ymestyn cwmpas y drosedd. Gwnaethant yr un peth yng Nghyfnod 2, pan gawsant eu gwrthod gan y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig.

Hoffwn ddechrau drwy ddweud yn glir iawn mai diben y Bil hwn yw mynd i'r afael â phryderon moesegol drwy wahardd y defnydd o anifeiliaid gwyllt mewn syrcasau teithiol yng Nghymru. Mae deddfwriaeth arall ar waith i ddiogelu lles anifeiliaid. Diben cul iawn sydd i'r Bil hwn ac mae'n ceisio ei gwneud yn drosedd i weithredydd syrcas deithiol ddefnyddio neu beri neu ganiatáu i berson arall ddefnyddio anifail gwyllt mewn syrcas deithiol. Caiff anifail gwyllt ei ddefnyddio os yw'r anifail yn perfformio neu os caiff ei arddangos. Os yw syrcasau'n dewis cadw a hyfforddi eu hanifeiliaid gwyllt a'u defnyddio mewn ffordd wahanol, bydd ganddynt hawl i wneud hynny, cyn belled â'u bod yn gwneud hynny'n gyfreithlon.

Wrth roi tystiolaeth i'r pwyllgor, mae'r syrcasau eisoes wedi dweud eu bod yn bwriadu parhau i ddefnyddio eu hanifeiliaid gwyllt, er nad fel rhan o'r syrcas deithiol. Ac er mwyn gwneud hyn, mae'n debyg y byddai angen iddynt eu hyfforddi. Mae'n debygol fod unrhyw benderfyniad ar ddyfodol eu hanifeiliaid gwyllt wedi'i wneud eisoes, o gofio'r gwaharddiad yn Lloegr a ddaeth i rym ym mis Ionawr. Byddai rhywun yn tybio y byddai'n aneconomaidd i syrcasau barhau i fynd â'u hanifeiliaid gwyllt gyda hwy pan fyddant yn mynd ar daith os na allant eu defnyddio, er mai penderfyniad iddynt hwy fyddai hynny.

Mae'r gwelliannau a gynigir yn gyfystyr â gwaharddiadau de facto, naill ai ar gadw anifeiliaid gwyllt mewn syrcasau teithiol—a fyddai'n gyfystyr ag amddifadu o eiddo'n gyfan gwbl—neu ar hyfforddi anifeiliaid gwyllt, a byddai hyn yn creu risg o dramgwyddo'r hawl i fwynhau eiddo'n heddychlon, a ddiogelir gan erthygl 1 o brotocol 1 y Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol. Mae cyfyngu ar y modd y caiff anifail ei ddefnyddio mewn amgylchedd syrcas, fel rydym yn ceisio ei wneud yma, yn llai o ymyrraeth nag amddifadu perchennog ohono'n llwyr, neu gyfyngu ar y modd y maent yn defnyddio anifeiliaid gwyllt y tu allan i amgylchedd y syrcas.

Rwy'n deall awydd yr Aelod i weld gwaharddiad yn cael ei weithredu cyn gynted ag sy'n ymarferol, ac nid oes modd cyfiawnhau defnyddio anifeiliaid gwyllt mewn syrcasau teithiol mwyach ar gyfer adloniant yn unig, a dyna pam y cyflwynais y ddeddfwriaeth hon. Dylai'r Bil, os yw'n llwyddiannus, gael Cydsyniad Brenhinol ganol mis Awst ar y cynharaf, a dod i rym ar 1 Rhagfyr. Cafodd y dyddiad dod i rym ei godi gan yr Aelod yn ystod y ddadl ar egwyddorion cyffredinol y Bil, a dywedais y byddwn yn ystyried dyddiad dod i rym cynharach, fel y gwneuthum pan roddais dystiolaeth i'r pwyllgor y llynedd. Fodd bynnag, yn ei adroddiad Cyfnod 1, wrth gydnabod y pryderon ynghylch amseriad y gwaharddiad a'r galwadau i gyflwyno'r gwaharddiad yn gynharach, nododd y pwyllgor, ac rwy'n dyfynnu:

'Byddai amser a ganiateir ar gyfer craffu deddfwriaethol ar y Bil yn darparu cwmpas cyfyngedig i’r dyddiad dod i rym gael ei gyflwyno’n gynharach. O ystyried hyn, a goblygiadau ymarferol cyflwyno’r gwaharddiad yn ystod y tymor teithio, rydym yn fodlon bod y dyddiad dod i rym yn rhesymol ac yn briodol.'

Rwy'n siŵr y bydd yr Aelodau'n cofio mai'r rheswm dros osod y dyddiad dod i rym ym mis Rhagfyr yw y bydd disgwyl i syrcasau teithiol sydd wedi defnyddio anifeiliaid gwyllt fod wedi cwblhau eu teithiau ac wedi dychwelyd i'w man aros dros y gaeaf erbyn hynny. Ond fel y nododd Llyr, oherwydd cyfyngiadau COVID-19, nid yw'r syrcasau hyn wedi teithio o gwbl eleni, ac mae'n rhy gynnar i ddweud pa bryd y caniateir y math hwn o weithgaredd. Ond fel y nodwyd gennych, mae'n bosibl y gallai'r syrcasau fynd ar daith yn hwyrach eleni, ac os byddant yn gwneud hynny, mae'n bosibl y byddant yn penderfynu peidio â theithio eto yng Nghymru gyda'u hanifeiliaid gwyllt, o gofio bod y gweithgaredd wedi'i wahardd bellach yn Lloegr, lle mae'r ddwy syrcas wedi'u lleoli.

Byddai gweithredu gwaharddiad yn ystod y tymor teithio, a allai fod unrhyw adeg tan ddiwedd mis Tachwedd, yn rhoi'r syrcasau mewn sefyllfa anodd ac afresymol o orfod cydymffurfio â darpariaethau'r Bil tra byddent ar daith gyda'u hanifeiliaid gwyllt. Rydym wedi edrych ar y dyddiad dod i rym yn ofalus iawn, ac nid oes fawr ddim i'w ennill o'i gyflwyno ychydig wythnosau'n gynharach fel y byddai'n debygol o fod.

Felly, Lywydd, nid wyf yn credu bod angen yr un o'r gwelliannau hyn. Diben y Bil yw mynd i'r afael â phryderon moesegol—[Torri ar draws.] Ie.