8. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i drawsnewid y broses o ddarparu addysg mewn meysydd chwarae ysgolion a lleoliadau awyr agored eraill yng ngoleuni'r pandemig COVID-19? OQ55420

Rydym wedi cyhoeddi canllawiau gweithredol a chanllawiau dysgu ar gyfer ysgolion a lleoliadau sy'n nodi manteision corfforol, meddyliol ac addysgol dysgu awyr agored ac sy'n pwysleisio y dylent wneud y mwyaf o'r amser y mae dysgwyr yn ei dreulio yn yr awyr agored. Mae manteision dysgu awyr agored yn arbennig o berthnasol yng nghyd-destun y pandemig COVID-19. 

Diolch i chi am hynny, Weinidog. Rwy'n falch eich bod chi'n cydnabod bod hwn yn offeryn pwysig iawn yn yr arfogaeth ar gyfer cael pob plentyn yn ôl i'r ysgol lle bo hynny'n bosibl a gwneud y mwyaf o'r cyfleoedd hynny. Felly siom yw gorfod adrodd mai dim ond pedair awr ar y mwyaf a gynigiwyd i blant yn o leiaf un o fy ysgolion cynradd dros y cyfnod hwn o dair wythnos, a hynny'n syml oherwydd eu bod wedi cael eu rhoi mewn swigen o bump o blant—hyn mewn ysgol sy’n cynnig llawer o addysg awyr agored. Nid yw'n ymddangos bod y defnydd o feysydd chwarae ysgolion wedi cael ei gynnwys yn briodol yn y cynlluniau o ran yr hyn y gallant ei gynnig i'w plant, yn enwedig lle nad oes gan blentyn unrhyw fan chwarae awyr agored gartref. 

Rwyf am dynnu sylw pawb at bwysigrwydd y gwaith sy'n cael ei wneud yn Nenmarc. Pwysleisiodd ei gynllun saith pwynt ar ailagor ysgolion yng nghanol mis Ebrill bwysigrwydd gwneud addysg awyr agored nid yn unig yn beth braf i'w gael ond yn rhan reolaidd o gynlluniau gwersi. Rwy'n clywed y lleisiau negyddol sy'n dweud, 'Wel, nid yw ein tywydd yn caniatáu hynny', ond na, ddim o gwbl. Mae hyn i gyd yn ymwneud â chael yr offer cywir. Ni waeth a yw'n bwrw glaw, yn wyntog neu’n bwrw eira: cyn belled â bod gan y plant a’r athrawon offer cywir, mae'n gwbl bosibl parhau i addysgu yn yr awyr agored ar bob adeg o'r flwyddyn. 

Felly, yn eich fframwaith penderfyniadau ar gyfer ysgolion yn y cam nesaf o’r broses ailagor, fe sonioch chi am Ddenmarc, ond dim ond yng nghyd-destun eu defnydd o adeiladau eraill i gynyddu capasiti, a gwnaeth hynny fy synnu yng ngoleuni'r gwaith gwirioneddol lwyddiannus y mae Denmarc wedi'i wneud ar gael plant yn ôl i'r ysgolion. Felly, pa gynlluniau sydd gan Lywodraeth Cymru i drawsnewid addysgu yn yr awyr agored fel y ffordd fwyaf diogel o guro trosglwyddiad y clefyd? Ac er mwyn gwneud y mwyaf o'r cyfleoedd y buoch chi'n siarad amdanynt yn gynharach, a wnewch chi ystyried defnyddio'r gwyliau ysgol i gynnig cyrsiau cyflym i athrawon mewn hyfforddiant ysgolion coedwig? Oherwydd mae'n amlwg fod angen yr hyfforddiant hwnnw ar rai pobl.

Wel, Jenny, rwy'n credu bod mynediad at ddysgu awyr agored, mewn pandemig neu beidio, yn creu manteision gwirioneddol i blant: i'w hiechyd meddwl, i'w hiechyd corfforol, a’u gallu i ddeall eu hamgylchedd a pha mor bwysig ydyw. Cefais fy synnu wrth weld trwy'r cyfryngau cymdeithasol y dulliau arloesol iawn y mae llawer o ysgolion wedi'u gweithredu yn ystod y cyfnod hwn i addysgu plant yn yr awyr agored. 

Mae'r canllawiau gan Lywodraeth Cymru yn nodi'n glir ein bod yn gofyn i ysgolion gynnig tair sesiwn fan lleiaf. Mae llawer wedi gallu cynnig mwy na hynny, ond rwy'n cydnabod bod rhai ysgolion yn teimlo bod ganddynt gyfyngiadau penodol, er bod hynny’n aml yn ymwneud mwy â’r ffaith eu bod yn cydbwyso anghenion gofal plant sy'n agored i niwed a phlant gweithwyr hanfodol. Ond rydych chi'n hollol iawn. Nid wyf yn siŵr pwy ddywedodd hynny, ond dywedodd rhywun unwaith nad oedd y fath beth â thywydd gwael, dim ond dewis gwael o ddillad, ac yn amlwg, yn y cyfnod sylfaen, fe welwch blant ifanc allan bob dydd yn dysgu ym mhob tywydd yn yr amgylchedd bywiog hwnnw. 

Gall athrawon sydd â diddordeb ac ysgolion sydd â diddordeb mewn dysgu awyr agored gael gafael ar gymorth trwy Hwb yn ogystal â thrwy Gyngor Dysgu Awyr Agored Cymru, sydd yno i gefnogi ysgolion, ac mae Gweinidog yr amgylchedd a minnau wedi cael sgyrsiau cadarnhaol iawn gyda Cyfoeth Naturiol Cymru am yr hyn y gallant hwythau hefyd ei gynnig i'r agenda hon, yn enwedig yng ngoleuni ein cwricwlwm newydd. 

Diolch i'r Gweinidog.

Fe gymerwn doriad yn awr a byddwn yn ailgychwyn am 2 o'r gloch.

Ataliwyd y Cyfarfod Llawn am 13:14.

Ailymgynullodd y Senedd am 14:02, gyda'r Llywydd yn y Gadair.