Cwestiynau Heb Rybudd gan Arweinwyr y Pleidiau

Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 10:30 am ar 15 Gorffennaf 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 10:30, 15 Gorffennaf 2020

(Cyfieithwyd)

Wel, Llywydd, mae rhyddhad ardrethi busnes fwy neu lai ar gael i bawb yn y sectorau hyn ar gyfradd o 100 y cant am weddill y flwyddyn ariannol hon, felly does dim byd arall y gallwn ni ei wneud yn hynny o beth, oherwydd dydyn nhw ddim yn talu unrhyw ardrethi busnes o gwbl.

O ran gwariant a chaffael lleol, yna'r maes eithriadol lle'r ydym ni wedi gallu ennill tir newydd yn y cyd-destun hwn yw cyfarpar diogelu personol, lle mae llawer o fusnesau yng Nghymru wedi ateb yr alwad a wnaed gennym ni i'n helpu i sicrhau'r cyflenwadau angenrheidiol o gyfarpar diogelu personol ar gyfer ein sector iechyd a gofal cymdeithasol—cyflwynwyd 250 miliwn o eitemau erbyn hyn, Llywydd, miliwn o eitemau yn cael eu cyflwyno bob dydd, 91 miliwn o eitemau i ofal cymdeithasol yn unig. Ni fyddem wedi gallu gwneud hynny pe na byddem ni wedi defnyddio ein prosesau caffael i annog busnesau Cymru i drosi'r hyn yr oedden nhw'n yn ei wneud yn flaenorol i gynhyrchu masgiau wyneb, gynau sy'n gwrthsefyll hylifau a phethau eraill sydd bellach yn cael eu cyflenwi nid yn unig i Gymru, ond i rannau eraill o'r Deyrnas Unedig hefyd. Rwy'n credu bod honno'n enghraifft dda iawn o sut, mewn argyfwng, y gall pobl weithredu'n gyflym iawn, yn hynod o gadarnhaol. Rydym ni wedi bod mor ddiolchgar am yr hyn y mae busnesau yng Nghymru wedi ei wneud yn y maes hwn, ac rydym ni eisiau gwneud mwy o hynny, wrth gwrs.

O ran gwariant lleol, yna mae'r ffaith na chafodd ein neges 'aros yn lleol' yng Nghymru ei diddymu tan oddeutu wythnos yn ôl yn golygu bod pobl yn wir wedi bod yn gwario yn lleol yng Nghymru yn ystod y pandemig hwn, oherwydd dyna lle mae eu bywydau wedi cael eu byw. Gwn fod hynny, ynddo'i hun, wedi llwyddo i gynnal nifer o fusnesau na fydden nhw, heb y gefnogaeth leol honno, wedi gallu goroesi. Rwy'n cytuno â'r hyn a ddywedodd Paul Davies: y cwbl y mae llawer o fusnesau yn ei wneud yw ceisio goroesi ar hyn o bryd. A'n nod ni yw eu helpu nhw i oroesi fel y byddan nhw yno i barhau eu llwyddiant blaenorol pan ddaw'r dyddiau gwell. Ond bu'r goroesiad hwnnw yn bosibl, mewn nifer o gyd-destunau, dim ond oherwydd bod pobl wedi aros yn lleol, gan eu bod nhw wedi gwario yn lleol ac wedi cefnogi'r busnesau lleol hynny.