COVID-19: Profion ar gyfer Staff Cartrefi Gofal

Part of 6. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 2:57 pm ar 15 Gorffennaf 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 2:57, 15 Gorffennaf 2020

(Cyfieithwyd)

Dyna'r union fath o weithredu yr ydym yn bwriadu ei wneud. Ychydig wythnosau'n ôl, roeddem yn cydnabod bod angen inni wneud cynnydd pellach, ac nid oeddem yn gweld y cynnydd yr oeddem eisiau ei weld, felly roedd yn rhaid inni archwilio ystod o wahanol rannau o'r system. A chaiff hyn ei nodi nid yn unig yn y datganiad ysgrifenedig ond yn y strategaeth a gyhoeddwyd heddiw. Felly, rydym yn edrych o wythnos i wythnos—ac mae'n gyfnod eithaf bach o amser—ar beth yw'r ffigurau. Rydym wedi edrych ar yr hyn a wnawn o ran pa mor hawdd yw hi i bobl gael prawf—erbyn hyn rydym wedi cyrraedd y man lle gall pobl gael prawf yn gyflym ac yn hawdd. Yna, mae angen inni edrych ar yr hyn sy'n digwydd o'r pwynt profi i gael y prawf hwnnw i'r labordy. Rydym eisoes wedi cymryd enghraifft o labordai GIG Cymru, lle'r ydym wedi gwneud hynny'n gyflymach—rydym wedi newid y trefniadau cludo, fel y nododd y Prif Weinidog wrth ateb eich cwestiwn yn gynharach.

Ac yna o ran effeithlonrwydd o fewn y labordai, mae'n esboniad nid esgus fod problem dechnegol gan y labordy penodol ym Manceinion sy'n gwasanaethu rhannau helaeth o'r Gogledd, sy'n golygu bod arafu wedi digwydd. Mae dau bwynt yno. Un pwynt yw, er nad ydym ni'n rheoli'r labordai hynny, os ydyn nhw'n cael y broblem honno, mae'n rhaid inni gael gwybod hynny'n gynt o lawer, ac felly nad ydym yn cael clywed am y broblem ar ddiwedd yr wythnos. Rydym bellach mewn sefyllfa lle mae'r wybodaeth honno yn llifo'n uniongyrchol oddi wrth y labordai goleudy i'n system ni. Felly, cyn gynted ag y bo'r canlyniadau ar gael, maen nhw'n mynd i'n timau olrhain cyswllt lleol. Yn wir, mae olrhain cyswllt yn dal i fod yn ymdrech lwyddiannus iawn yma yng Nghymru, gyda thros 90 y cant o gysylltiadau dros y tair neu bedair wythnos diwethaf wedi'u cysylltu a mynd ar eu hôl yn llwyddiannus.

Y pwynt olaf yw'r rhaglen wella sydd gennym yn labordy GIG Cymru—bydd ganddi berthynas fwy uniongyrchol ag Iechyd Cyhoeddus Cymru, wrth gwrs. Ac rydyn ni'n edrych ar wella'r newid o fewn y labordai hynny a beth fydd hynny'n ei olygu o ran cost, o ran y model staffio, a sut rydym yn bwrw ymlaen â hynny. Er bod gennym gyfraddau isel iawn o ran y nifer o achosion, mae angen inni wneud hyn yn iawn cyn symud i mewn i dymor yr hydref a'r gaeaf, pan wyddom y bydd mwy o brofion yn cael eu cynnal oherwydd heintiau'r llwybr anadlol sy'n rhan gyffredin o dymhorau'r hydref a'r gaeaf. Felly, newyddion da fod gennym nifer isel o achosion. Rydym yn ymwybodol bod problemau sydd angen eu datrys—rydym yn ymdrin â'r rheini, a byddwn yn agored gyda'r cyhoedd a'r Aelodau ynghylch y camau gwella hynny, a byddwn yn parhau i gyhoeddi'r ffigurau i ddangos pa mor llwyddiannus yr ydym o ran gwella'r amseroedd dychwelyd hynny.