Part of 6. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 2:59 pm ar 15 Gorffennaf 2020.
Yn gyntaf, gaf i ddweud ei bod hi'n drueni mai dim ond drwy benderfyniad y Llywydd i ymestyn yr amser ar gyfer y cwestiwn amserol yr ydyn ni'n cael cyfle i drafod y strategaeth yma rŵan? Achos mi ddylid fod wedi amserlennu y datganiad yma ynddo fo'i hun, oherwydd bod profi ac olrhain mor ganolog i'r frwydr yn erbyn y coronafeirws, ac y mae'r strategaeth dros y misoedd nesaf mor ganolog i'n llwyddiant ni. Mae dal yn fethiant, dwi'n meddwl, i beidio â defnyddio'r capasiti sydd ar gael. Dwi'n derbyn yn llwyr, gyda llaw, nad mewn rhyw ffordd ffwrdd â hi mae gwneud penderfyniadau ynglŷn â phrofi—mae'n rhaid bod yn strategol a phrofi i bwrpas, ond (1) dwi yn meddwl bod cynllunio i leihau profi staff cartrefi gofal, o'r profion wythnosol presennol i brofion bob pythefnos o fis Awst, yn gam diangen a cham llawn risg diangen ar hyn o bryd, o ystyried y capasiti sydd ar gael.
A (2) dwi'n siomedig nad oes yna gyfeiriad at yr angen i brofi asymptomatig o weithwyr gofal sy'n mynd i mewn i gartrefi pobl. Dwi wedi galw am ymestyn profion asymptomatig, yn sicr i'r holl weithwyr iechyd a gofal hynny sydd â mwyaf o risg iddyn nhw eu hunain ac i'r bobl y maen nhw mewn cysylltiad â nhw, a siawns bod y bobl hynny sy'n mynd i mewn i dai pobl eraill i roi gofal iddyn nhw—nifer o bobl o fewn diwrnod—yn gorfod dod i mewn i'r categori hwnnw. Ydy, mae nifer yr achosion wedi lleihau ac rydyn ni'n ymfalchïo yn hynny, ond gadewch inni ei gadw felly a gofalu am y bobl fwyaf bregus. Felly, gawn ni ymrwymiad i brofi'r bobl sydd yn mynd i mewn i gartrefi pobl i ofalu amdanyn nhw?