Er mwyn ei gwneud yn glir, byddwn ni'n cefnogi'r rheoliadau hyn, ond roeddwn i eisiau codi'r mater hwn o amseru eto i weld a oes modd inni gael symud ymlaen rywfaint ar hyn. Nodais sylwadau cynharach y Trefnydd, ac rwy'n gofyn am gefnogaeth y Gweinidog i ddilyn hynny.

Cafodd y set gyntaf o'r rheoliadau hyn o dan Ddeddf Coronafeirws eu gwneud fore dydd Llun 22 Mehefin ac, fel y clywsom, roedden nhw wedi caniatáu i Weinidogion gyhoeddi'r hysbysiad yn datgymhwyso'r sefyllfa arferol o ganlyniad i COVID. Rydym ni'n eu cefnogi gan eu bod yn diogelu athrawon a llywodraethwyr, wrth gwrs, rhag canlyniadau methiannau i gyflawni dyletswyddau statudol ar gyflenwi yn ystafelloedd dosbarth ysgolion. Mae'r cyfnod yr hysbysiad yn cwmpasu, yn y pen draw, y cyfnod o 24 Mehefin i 23 Gorffennaf, gan gynnwys unrhyw ysgolion a fydd yn cynnig pedwaredd wythnos o leiaf hyd at ddydd Iau nesaf. Fodd bynnag, mae'n 15 o Orffennaf heddiw ac, fel y gwyddom, mae nifer sylweddol o gynghorau wedi dweud wrth eu hysgolion i orffen yn ystod y ddau ddiwrnod nesaf.  

Ni ddaeth y rheoliadau hyn gerbron y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad tan 6 Gorffennaf. Ni wn pam na wnaethon nhw ddod ger ein bron ar 29 Mehefin, ond rydym wedi cael naw diwrnod arall rhwng y cyfarfod hwnnw a'r cyflwyno heddiw, a chanlyniad hynny yw ein bod wedi cael cyfraith a wnaed gan y Llywodraeth, nid cyfraith a wnaed gan y Senedd, mewn grym am bron yr holl gyfnod lle'r oedd yn fwriad i'r athrawon a'r llywodraethwyr elwa ar hyn.

Fel y clywsom, ni wnaed unrhyw asesiadau effaith, ac nid ydym wedi cael ymgynghoriad ffurfiol. Felly, mae cyfraith wedi bod mewn grym ers wythnosau na chafodd ei gwneud gan ddeddfwyr y genedl hon. Efallai fod Alun Davies a Dai Lloyd yn poeni ynghylch pwerau'r Senedd yn cael eu colli i San Steffan, ond rydw i'n poeni hefyd am faint o bwerau yr ydym ni'n eu colli i Lywodraeth Cymru.  

Yr hyn yr wyf i'n gofyn amdano, Llywydd, yw bod deddfwriaeth gadarnhaol yn cael ei chyflwyno i'w thrafod a'i chadarnhau gan y Senedd cyn i ddiben y ddeddfwriaeth honno ddod i ben. Ac rwy'n gofyn bod Llywodraeth Cymru yn ystyried symud ei chyfnod adolygu tair wythnos ymlaen ychydig ddyddiau—nid wyf yn credu bod y Ddeddf yn atal hynny—fel y gallant wneud a gosod rheoliadau ychydig ddyddiau ynghynt. Ac felly byddai gan y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad o leiaf gyfle i graffu arnyn nhw ar y dydd Llun canlynol, yn hytrach na mwy nag wythnos yn ddiweddarach, ac y gallem ni hyd yn oed gael y ddadl yn y cyfarfod llawn ar yr un wythnos â chyfarfod y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad, fel sy'n digwydd gyda'r ail set o reoliadau ger ein bron heddiw. Ond fel y dywedodd Mick Antoniw, cafodd yr ail set o reoliadau eu gwneud a'u gosod a daethant i rym erbyn 25 Mehefin—sawl wythnos yn ôl.