Part of the debate – Senedd Cymru am 5:03 pm ar 22 Medi 2020.
Rwyf wedi cefnogi deddfwriaeth Llywodraeth Cymru drwy gydol y pandemig hwn, oherwydd roedd angen y mesurau hyn i osgoi miloedd o farwolaethau diangen, felly wrth gwrs fy mod i yn eu cefnogi. Byddaf yn parhau i gefnogi'r holl fesurau angenrheidiol ac felly byddaf yn pleidleisio dros yr holl ddeddfwriaeth sydd ger ein bron heddiw.
Fodd bynnag, mae gennyf broblemau gyda'r ffordd yr ymdrinnir â'r ddeddfwriaeth. Gofynnir i ni bleidleisio ar fesurau a roddwyd ar waith, fel y dywedwyd eisoes, ond rwy'n ei bwysleisio, rai wythnosau'n ôl. Er fy mod yn derbyn bod hyn yn angenrheidiol yn gynnar yn y pandemig, nid oes rheswm y gallaf i ei weld dros beidio â phleidleisio ar fesurau cyn eu gweithredu. Dylem fod yn trafod yr angen am y mesurau hyn yn gynnar er mwyn inni allu argyhoeddi'r cyhoedd yn ehangach o'u hangen. Nid oes rhaid i Lywodraeth Cymru fy argyhoeddi i bod angen y mesurau a roddwyd ar waith gan y rheoliadau coronafeirws; mae'n rhaid iddynt argyhoeddi'r cyhoedd yng Nghymru.
Rhaid i aelodau o'r cyhoedd gymryd cyfrifoldeb am eu gweithredoedd, felly mae'r rheoliadau hyn—pe bai pawb wedi cadw at y rheoliadau hyn, ni fyddem ni nawr yn ystyried gosod rhagor o gyfyngiadau, ond mae llawer o ddryswch o hyd ynghylch yr hyn sy'n angenrheidiol a'r hyn nad yw'n angenrheidiol. Yr unig ffordd y byddwn yn osgoi cyfyngiadau symud lleol neu hyd yn oed rhai cenedlaethol yw drwy argyhoeddi pobl i gadw at y rheolau, drwy argyhoeddi pobl bod angen y rheolau. Mae pob cyfres o reoliadau diwygio hyd yma wedi'i hategu gan adroddiad gan Bwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad y Senedd yn tynnu sylw at y diffyg ymgynghori cyhoeddus ar y rheoliadau. Felly, rwy'n derbyn nad yw hyn wedi bod yn bosibl hyd yma, ond mae ei angen yn ddirfawr. Gweinidog, a wnewch chi ymrwymo i gynnal ymgynghoriad cyhoeddus ar fesurau i reoli'r coronafeirws ac a wnaiff Llywodraeth Cymru ymrwymo i gyflwyno ei deddfwriaeth gerbron y Senedd hon cyn iddi ddod i rym?
Os ydym ni eisiau osgoi sefyllfa o gyfyngiadau symud cenedlaethol arall yn ystod yr wythnosau a'r misoedd nesaf, yna mae arnom ni angen pobl Cymru ar ein hochr ni, yn cefnogi mesurau, yn hytrach na bod rhai yn dewis eu hanwybyddu. Fel arall, mae'r hyn sy'n digwydd yn ne-ddwyrain Cymru yn arwydd o bethau i ddod i weddill y wlad. Diolch yn fawr.