Diolch, Llywydd. Mae'n bleser gen i agor y ddadl ar Reoliadau Treth Trafodiadau Tir (Amrywio Dros Dro Gyfraddau a Bandiau ar gyfer Trafodiadau Eiddo Preswyl) (Cymru) 2020. Dyma'r tro cyntaf i ni bleidleisio ar newidiadau i gyfraddau treth trafodiadau tir ers iddynt gael eu cyflwyno gyntaf a'u gosod gyntaf gan y Senedd ym mis Ionawr 2018. Rwyf yn ddiolchgar am adroddiad y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad ac i'r Pwyllgor Cyllid am roi cyfle i mi roi tystiolaeth iddynt. 

Diben y rheoliadau hyn yw gwneud amrywiad dros dro i gyfraddau a throthwyon treth trafodiadau tir sy'n gymwys i drafodiadau eiddo preswyl penodol gyda dyddiad dod i rym ar neu ar ôl 27 Gorffennaf 2020 a chyn 1 Ebrill 2021. Ar 1 Ebrill, bydd y cyfraddau treth yn dychwelyd i'r rhai a oedd yn weithredol cyn 27 Gorffennaf eleni. Wrth gwrs, rwyf yn parhau i adolygu'r cyfraddau er mwyn sicrhau bod y trethi sydd wedi'u datganoli i Gymru yn cyflawni'r drefn dreth yr ydym ni ei heisiau er mwyn bod â Chymru deg a ffyniannus.

Mae'r rheoliadau'n gwneud un newid i'r prif gyfraddau preswyl. Maen nhw'n dileu'r band cyntaf, fel bod treth yn dechrau cael ei dalu ar yr ystyriaeth a roddir am eiddo o fwy na £250,000, i fyny o £180,000. Yn bwysig, mae'r newidiadau hyn, yn wahanol i wledydd eraill y DU, wedi'u cyfyngu i'r rhai sy'n talu'r prif gyfraddau preswyl yn unig. Ni fydd unrhyw ostyngiadau treth i fuddsoddwyr mewn eiddo prynu i osod, gosodiad gwyliau wedi'u dodrefnu nac ail gartrefi. Felly, rydym yn sicrhau bod manteision yr amrywiad dros dro hwn yn cael eu darparu'n fras i'r rhai sy'n prynu cartrefi i fyw ynddynt. Mae'r newidiadau hyn yn golygu, o 27 Gorffennaf tan 31 Mawrth y flwyddyn nesaf, na fydd tua 80 y cant o'r rhai sy'n prynu cartref yng Nghymru yn talu unrhyw dreth, i fyny o 60 y cant. Ac, i'r 20 y cant o brynwyr tai sydd bellach yn talu treth, bydd y swm sy'n daladwy £2,450 yn llai.

Rwyf hefyd wedi gallu darparu £30 miliwn i ariannu cynnydd sylweddol yn y buddsoddiad cyfalaf ar gyfer cam nesaf yr ymateb i ddigartrefedd, yn rhan o Gam 2 o'r cynllun digartrefedd, gyda'r bwriad o gyflawni ein nod o roi terfyn ar ddigartrefedd yng Nghymru. Dylai'r newidiadau hyn ein helpu i wella drwy roi ysgogiad economaidd i gefnogi'r farchnad dai a'r economi ehangach yng Nghymru gan brynwyr tai sy'n gwario arian yn yr economi, awdurdodau lleol yn buddsoddi i fynd i'r afael â digartrefedd, a chefnogi swyddi a busnesau, gan, drwy hynny, fagu hyder.

Mae'r cyfraddau dros dro yn ymateb cytbwys gan y Llywodraeth hon. Maen nhw'n darparu gostyngiadau treth i helpu i ysgogi'r economi, cadw ein hegwyddorion treth blaengar a darparu cyllid i helpu rhai o'n dinasyddion mwyaf agored i niwed. Gofynnaf felly am gefnogaeth y Senedd i gadarnhau'r newidiadau dros dro hyn. Diolch.