Part of the debate – Senedd Cymru am 6:08 pm ar 29 Medi 2020.
Diolch yn fawr, Llywydd. Rwy'n croesawu'r cyfle hwn i drafod yr ymateb deddfwriaethol yr ydym wedi'i wneud i'r pandemig COVID-19, gan ddefnyddio pwerau a roddwyd i ni gan Ddeddf Coronafeirws 2020. Drwy gydol y cyfnod eithriadol hwn, rydym wedi gweithio'n galed i roi i ysgolion ac awdurdodau lleol yr amser a'r cyfle angenrheidiol i fwrw ymlaen â'r gwaith pwysig o gefnogi anghenion pob dysgwr, ymhob rhan o Gymru wrth ymateb i'r sefyllfa heriol yr ydym ni ynddi. Rwyf yn parhau i fod yn llawn edmygedd a pharch o weld ymateb ein hymarferwyr, arweinwyr a staff cymorth ymroddedig ar draws ein holl ysgolion a'n lleoliadau. Fodd bynnag, rwyf yn cydnabod y pwysau sylweddol y mae ein hysgolion a'n lleoliadau o dan, ac yn parhau i fod o dan, yn ystod y cyfnod hwn. Ym mis Mehefin, gwnes i Reoliadau Gofynion y Cwricwlwm (Diwygio paragraff 7(5) o Atodlen 17 i Ddeddf y Coronafeirws 2020) (Cymru) 2020, a oedd yn diwygio y rhestrau o ddeddfiadau y gall Gweinidogion Cymru eu datgymhwyso am gyfnod penodedig drwy hysbysiad. Yna, cytunais i gyhoeddi hysbysiad, i ddatgymhwyso'r cwricwlwm sylfaenol a'r trefniadau asesu cysylltiedig, cyn i ysgolion a lleoliadau ailagor i fwy o ddysgwyr yn ystod tymor yr haf. Roedd yr hysbysiad hwn yn gymwys o 24 Mehefin tan 23 Gorffennaf.
Er mwyn parhau i gynorthwyo ysgolion pan wnaethon nhw ddychwelyd ym mis Medi, penderfynais wneud Rheoliadau Gofynion y Cwricwlwm (Diwygio paragraff 7(6) o Atodlen 17 i Ddeddf y Coronafeirws 2020) (Cymru) 2020. Ychwanegodd y rheoliadau hyn adran 43 o Ddeddf Addysg 1997, adran 69 o Ddeddf Safonau a Fframwaith Ysgolion 1998 ac adrannau 101, 109 a 110 a 116A i 116K o Ddeddf Addysg 2002 i'r tabl deddfiadau ym mharagraff 7(6) y gellir eu haddasu mewn ffordd benodol gan Weinidogion Cymru am gyfnod penodedig drwy hysbysiad. Roedd hyn yn caniatáu i ni gyhoeddi hysbysiad a oedd yn addasu gofynion y cwricwlwm ar gyfer Cymru dros dro ac, gan ddefnyddio'r pwerau presennol yn Neddf Coronafeirws 2020, trefniadau asesu cysylltiedig ar gyfer ysgolion a lleoliadau meithrin nas cynhelir a ariannwyd ar sail 'ymdrechion rhesymol'. Mae'r addasiad dros dro hwn yn galluogi ysgolion i gael rhywfaint o hyblygrwydd o ran sut y maen nhw'n cydymffurfio â'u dyletswyddau, pan fo angen yr hyblygrwydd hwnnw. Nid yw'n dileu'r gofyniad i ysgolion geisio cyflawni eu cwricwlwm a'u dyletswyddau asesu. Yn hytrach, mae'n ei gwneud yn ofynnol iddyn nhw wneud ymdrechion rhesymol i gyflawni'r dyletswyddau hynny. Mae hyn yn golygu, os yw ysgol wedi cymryd pob cam rhesymol i gyflawni dyletswydd statudol, ond nad yw'n gallu gwneud hynny o hyd, yna caiff y ddyletswydd honno ei thrin fel pe byddai wedi'i bodloni.
Mae'n bwysig cofio bod y gwelliannau hyn wedi'u gwneud yng nghyd-destun canllawiau dysgu Llywodraeth Cymru, sy'n nodi'r blaenoriaethau dysgu sy'n parhau i fod yn allweddol ym mhob sefyllfa ac ar bob cam o'r pandemig. Mae'r holl gamau hyn wedi'u cwblhau gyda chymorth a chydweithrediad ein rhanddeiliaid ac fe'u cymeradwyaf i'r Senedd.