Part of 1. Cwestiynau i'r Gweinidog Addysg – Senedd Cymru am 1:49 pm ar 30 Medi 2020.
Diolch, Weinidog. Felly, rydych yn dweud wrth y Siambr heddiw y byddwch yn trin myfyrwyr, o bosibl, yn wahanol i grwpiau eraill o bobl. Os yw hynny'n wir, rwy'n falch iawn o'i glywed. Rwy’n llwyr gefnogi eich pwynt ynglŷn â cheisio datblygu ymateb i hyn ar sail y DU gyfan, oherwydd yn amlwg, mae gennym gryn dipyn o lif trawsffiniol. Fodd bynnag, os bydd Llywodraeth y DU, gan weithredu fel Llywodraeth Lloegr, yn methu rhoi trefn ar eu hunain mewn perthynas â hyn, rwy'n dweud wrthych fy mod yn gobeithio y bydd cynllun B gan Lywodraeth Cymru.
Os caf droi, felly, at fyfyrwyr sydd yn y brifysgol ar hyn o bryd ond nad ydynt yn cael unrhyw addysgu wyneb yn wyneb neu ond ychydig o addysg wyneb yn wyneb, bydd rhai o'r myfyrwyr hynny'n dymuno dychwelyd adref a dysgu o bell oddi yno. Beth yw barn y Llywodraeth ar hynny ar hyn o bryd? Er enghraifft, os ydych, gadewch inni ddweud, yn fyfyriwr yn Aberystwyth a bod eich cartref yn RhCT, a oes gan y cyfryw fyfyriwr hawl i ddod o Aberystwyth i RhCT i astudio am gyfnod o wythnosau os ydynt yn teimlo bod angen iddynt wneud hynny, ac a oes ganddynt hawl wedyn i ddychwelyd i'r brifysgol pan fydd modd i ddysgu cyfunol a dysgu wyneb yn wyneb ailgychwyn? Credaf ei bod yn sefyllfa eithaf cymhleth i fyfyrwyr, a chredaf y byddent yn gwerthfawrogi mwy o eglurder.
Tybed a allwch roi syniad inni hefyd y prynhawn yma, Weinidog, gan y gwn y bydd eich bys ar y pwls mewn perthynas â hyn, faint o ddysgu cyfunol sy'n mynd rhagddo, faint o ddysgu wyneb yn wyneb y mae myfyrwyr yn ei wneud. Fel y gwyddoch, nid wyf yn cefnogi safbwynt y Ceidwadwyr sy’n awyddus i weld ffioedd yn cael eu had-dalu i fyfyrwyr, gan nad wyf yn credu y gall ein sefydliadau fforddio hynny, ond os yw myfyrwyr yn cael fawr iawn o addysg wyneb yn wyneb, os o gwbl, rwy'n credu y dylid caniatáu iddynt fynd adref i fod gyda’u teuluoedd, os gallwn wneud hynny’n ddiogel, er mwyn iddynt gael y cymorth emosiynol hwnnw. Bydd llawer ohonynt, yn enwedig myfyrwyr ar eu blwyddyn gyntaf wrth gwrs, yn hunanynysu gyda phobl nad ydynt erioed wedi cyfarfod â hwy o'r blaen o bosibl, ac nid yw hwnnw'n lle hapus i unigolyn 18 oed fod.