Marwolaethau o ganlyniad i COVID-19

Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 3:00 pm ar 30 Medi 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 3:00, 30 Medi 2020

(Cyfieithwyd)

Wel, wrth gwrs, fi sy'n gyfrifol am y gwasanaeth iechyd gwladol yma yng Nghymru, ac rwy'n falch o wneud hynny. Pan fydd y gwasanaeth iechyd yn gwneud pethau'n anghywir, fi yw'r Gweinidog sy'n gyfrifol am y gwasanaeth iechyd, yn union fel pan fydd y gwasanaeth iechyd yn gwneud gwahaniaeth enfawr yn achub bywydau a gofalu am bobl yn y ffordd dosturiol rydym wedi dod i'w disgwyl fel realiti arferol bob dydd yr hyn y mae ein gwasanaeth iechyd yn ei wneud am y mwyafrif helaeth o'r amser.

Fel y dywedais wrth ateb cwestiynau Andrew R.T. Davies yn gynharach, rydym yn bendant wedi dysgu o'r achosion yn Ysbyty Maelor Wrecsam yn gynharach yn yr haf, ac mae'r gwersi hynny'n cael eu cymhwyso yn Ysbyty Brenhinol Morgannwg ar hyn o bryd. Mae'n bwysig ein bod yn parhau i ddysgu wrth i'r pandemig coronafeirws barhau. Felly, roedd yr arweinyddiaeth gan Gill Harris yn benodol, fel y cyfarwyddwr nyrsio, sydd bellach yn brif weithredwr dros dro nes i'r prif weithredwr newydd gyrraedd yn ddiweddarach yn y flwyddyn, yn arbennig o bwysig, fel roedd y ffordd y daethpwyd â rhanddeiliaid at ei gilydd—nid y tîm arwain yn unig, ond y staff a chynrychiolwyr undebau llafur hefyd—a'r modd y cyfathrebwyd â theuluoedd.

Mae risgiau'r feirws hwn yn real ac yn sylweddol, ac mae pob un o'r clystyrau hyn—boed mewn cartref gofal, ysbyty neu drwy drosglwyddiad cymunedol—yn amlygu'r risgiau a pham ei bod yn bwysig i'n gweithwyr gofal iechyd proffesiynol gadw at y cyngor gorau ar atal a rheoli heintiau, a hefyd pam y mae angen i aelodau o'r cyhoedd eu helpu i wneud hynny. Felly, wrth gwrs, mae gwersi i'w dysgu, a chredaf y gallai fod yn ddefnyddiol, nid yn unig mewn perthynas â chwestiwn yr Aelod, ond wrth ymwneud â'r pwyllgor o bosibl, inni nodi ac amlygu'r hyn y credwn yw rhai o'r gwersi a ddysgwyd wrth inni fynd drwy'r heriau y mae Cwm Taf Morgannwg yn eu hwynebu yn Ysbyty Brenhinol Morgannwg ar hyn o bryd, a deall lle credwn fod lle i wella a beth y mae hynny'n ei olygu. Fe fyddwch eisoes yn gweld, serch hynny, fod adran y prif swyddog meddygol eisoes wedi ysgrifennu at bob bwrdd iechyd yn ailadrodd amrywiaeth o ganllawiau a chyngor, ac yn wir mae'r prif swyddog nyrsio hefyd wedi ailadrodd y cyngor a'r disgwyliadau mewn perthynas ag atal a rheoli heintiau ar draws y gwasanaeth cyfan.