Diolch, Llywydd dros dro. Wrth siarad ar ran y Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd a Materion Gwledig, sydd wedi cyhoeddi tri adroddiad ar bedwar cynnig cydsyniad deddfwriaethol ers i fersiwn gyntaf y Bil Pysgodfeydd fynd gerbron Senedd y DU ym mis Tachwedd 2018, hoffwn i ddiolch yn fawr iawn i bawb sydd wedi cyfrannu at ein gwaith. Cyhoeddwyd  ein hadroddiad cyntaf ar Gynnig Cydsyniad Deddfwriaethol ar gyfer y Bil ym mis Chwefror 2019. Methodd y Bil hwn â chwblhau ei daith erbyn diwedd y sesiwn seneddol ddiwethaf, felly cafodd fersiwn newydd a rhywfaint gwell o'r Bil ei chyflwyno i Senedd y DU ym mis Ionawr eleni. Cyflwynwyd adroddiad gennym ar y Bil newydd ym mis Mai ac eto ym mis Medi ond, ers hynny, mae dau Gynnig Cydsyniad Deddfwriaethol atodol pellach wedi'u gosod heb amser i graffu gan y pwyllgorau cyn y ddadl heddiw. Mae'r drefn dameidiog hon wrth graffu yn dangos pa mor anfoddhaol yw'r broses Cynnig Cydsyniad Deddfwriaethol wrth ystyried Biliau o'r math hwn.

Ar y cyfan, mae Llywodraeth Cymru wedi ymateb yn gadarnhaol i'n hadroddiadau, gan dderbyn y rhan fwyaf o'n hargymhellion. Er nad yw hyn wedi arwain at welliannau i'r Bil yn y rhan fwyaf o achosion, rydym wedi llwyddo i sicrhau ymrwymiadau cadarn gan y Gweinidog ar sawl mater allweddol, ac mae'n amlwg y byddwn ni'n mynd ar drywydd y rhain gyda'r Gweinidog maes o law. Rydym yn fodlon ar y cyfan ag ymateb Llywodraeth Cymru, ond mae ambell fater yr wyf i eisiau tynnu sylw'r Senedd atyn nhw.

Fel y mae'r Gweinidog eisoes wedi'i amlinellu, prif ddiben y Bil yw sefydlu fframwaith ar gyfer rheoli pysgodfeydd yn y DU ar ôl iddo adael y polisi pysgodfeydd cyffredin. Rydym yn derbyn bod angen fframwaith o'r fath, ac mae defnyddio Bil y DU i gyflawni hyn yn ddull synhwyrol; nid yw pysgod yn parchu ffiniau. Ond mae'r Bil yn cynnwys darpariaethau ar gyfer Cymru sy'n mynd y tu hwnt i hynny i sefydlu fframwaith, ac mae'r rhain yn cynnwys pwerau rheoleiddio a gweithredol helaeth i Weinidogion Cymru. Nawr, mae'r Gweinidog wedi mynnu'n gyson fod angen y pwerau hyn i gefnogi pysgodfeydd Cymru i oddef cyfnod ansicr iawn. Mae'n anodd dadlau yn erbyn hynny gyda chytundeb masnach Brexit sydd eto i'w gyflawni, ac mae pandemig COVID yn parhau i adael ei ôl a dim gobaith o Fil Pysgodfeydd Cymru yn y tymor seneddol hwn.

Nawr, mae'r Gweinidog wedi honni bod y pwerau sy'n cael eu cymryd yn drosiannol, ond nid yw hyn yn cael ei adlewyrchu yn y Bil. Yn ein hail adroddiad, argymhellwyd terfyn amser statudol ar y pwerau hyn drwy gymal machlud, a chafodd yr un argymhelliad ei wneud gan y Pwyllgor Deddfau, Cyfiawnder a Chyfansoddiad. Cafodd yr argymhelliad hwn ei wrthod ar y sail na allai Llywodraeth Cymru warantu y byddai Bil Pysgodfeydd Cymru yn cael ei gyflwyno cyn i unrhyw bwerau cyfyngu ar amser ddod i ben. Mae Lesley Griffiths wedi ymrwymo i gyflwyno Bil i Gymru yn y Senedd nesaf, ond nid oes sicrwydd y bydd Gweinidog gwahanol nac, yn wir, Lywodraeth wahanol yn rhoi'r un ymrwymiad. Heb gymal machlud, ni fydd fawr ddim ysgogiad, os o gwbl, i unrhyw Lywodraeth newydd gyflwyno ei Bil ei hun. Byddai'n gallu dibynnu am gyfnod amhenodol ar bwerau ym Mil Pysgodfeydd y DU, pwerau y mae'r Senedd wedi cydsynio iddyn nhw, yn rhannol o leiaf, ar y sail eu bod yn drosiannol. Gan fod y Gweinidog wedi diystyru cymal machlud, rhaid i'r Senedd gael cyfle i ailasesu rhinweddau'r pwerau sy'n cael eu rhoi gan Fil y DU. Fel yr argymhellwyd yn ein hadroddiad diweddaraf, rydym newydd glywed bod y Gweinidog wedi ymrwymo i gyflwyno adroddiad i'r Senedd bob dwy flynedd ar arfer y pwerau hyn.

Ac yna, rwyf eisiau canolbwyntio ar y cymal 23 presennol—pŵer yr Ysgrifennydd Gwladol i benderfynu ar gyfleoedd pysgota yn y DU. Llinell goch i'r Gweinidog oedd hon i ddechrau. Roedd ei phryderon, a rannwyd gan y pwyllgor, yn ymwneud â graddau'r pwerau a'u heffaith ar faterion datganoledig. Mae'r Gweinidog wedi ceisio mynd i'r afael â'r pryderon hyn nid drwy fynd ar drywydd gwelliant i'r Bil, fel yr oeddem ni wedi'i argymell, ond drwy femorandwm cyd-ddealltwriaeth rhwng Llywodraethau. Er gwaethaf sicrwydd blaenorol, ni all y Gweinidog rannu'r memorandwm cyd-ddealltwriaeth hwnnw â'r Senedd. Ni all ychwaith rannu memorandwm cyd-ddealltwriaeth drafft. Fodd bynnag, mae'r Gweinidog wedi darparu copi o'i gohebiaeth ddiweddar â Llywodraeth y DU ar yr hyn a fyddai'n ddull rhesymol o ymgynghori cyn i'r Ysgrifennydd Gwladol arfer y pŵer o dan gymal 23.

Nid yw ein pwyllgor wedi cael cyfle i ystyried yr wybodaeth ddiweddaraf hon, ond rwy'n gobeithio fy mod yn siarad ar ran y Pwyllgor wrth ddweud ei bod yn siomedig nad yw Llywodraeth y DU wedi gallu cytuno ar holl ofynion y Gweinidog. Nid yw'n glir o hyd a yw Llywodraeth y DU a'r Gweinidog wedi llwyddo i ddarparu'r lefel angenrheidiol o sicrwydd ar y mater hwn. Llywydd, mae pob un o adroddiadau'r Pwyllgor wedi argymell bod y Senedd yn cydsynio i'r darpariaethau perthnasol yn y Bil, yn amodol ar eu bod yn fodlon ag ymatebion Llywodraeth Cymru, ac rwy'n gofyn i'r Aelodau ystyried y pwyntiau yr wyf i wedi'u codi cyn gwneud eu penderfyniad heno. Diolch.