Part of 2. Cwestiynau i'r Cwnsler Cyffredinol a'r Gweinidog Pontio Ewropeaidd (yn rhinwedd ei gyfrifoldebau fel y Gweinidog Pontio Ewropeaidd) – Senedd Cymru am 2:34 pm ar 7 Hydref 2020.
Wel, yn gyntaf, gadewch i mi gytuno â sylw'r Aelod yn ei gwestiwn ynglŷn â'r cyfraniad a wneir gan ddinasyddion yr UE sydd wedi dewis gwneud eu cartref yng Nghymru. Rydym am iddynt barhau i deimlo'r croeso rydym bob amser wedi'i roi, a chydnabod y cyfraniad gwerthfawr a wnânt, a dyna pam fod hwn yn gwestiwn mor bwysig.
Mae ein pryder sylfaenol yn ddiweddar yn ymwneud â grwpiau mwy agored i niwed, neu grwpiau sydd wedi'u hallgáu, nad ydynt o bosibl yn gallu cael mynediad at y cynllun yn hawdd. Rydym wedi ceisio gwneud yr hyn a allwn o ran cyfathrebu ac ymgyrchoedd ar y cyfryngau cymdeithasol, ac rydym wedi dyrannu cyllid drwy'r gronfa bontio Ewropeaidd, fel y bydd yn cofio, i sefydliadau fel Cyngor ar Bopeth—[Anghlywadwy.]—awdurdodau lleol a gwasanaeth arbenigol drwy gwmni cyfreithiol yma yng Nghymru sy'n arbenigo ar faterion mewnfudo.
Yr hyn sydd wedi digwydd, yn anffodus, dros yr ychydig fisoedd diwethaf, o ganlyniad i COVID, yw ei bod yn amlwg nad yw nifer o'r grwpiau hynny sydd wedi bod yn gweithio wyneb yn wyneb â dinasyddion yr UE wedi gallu gwneud hynny, o gofio’r cyfyngiadau yn sgil COVID wrth gwrs. Ac mae nifer o wasanaethau cymorth y Swyddfa Gartref, er enghraifft, wedi bod ar gau dros dro. Yn ddiweddar, ysgrifennais at yr Ysgrifennydd Cartref i roi pwysau arni i ystyried ymestyn y dyddiad cau ar gyfer ceisiadau yng ngoleuni hynny, fel bod pobl a allai fod yn ei chael hi’n anodd cael mynediad at y cynllun yn enwedig yn cael cyfle i wneud hynny. Mae Llywodraeth y DU wedi gwrthod ymestyn y dyddiad cau, ac er eu bod yn honni, os oes gan rywun sail resymol dros ei fethu y rhoddir cyfle pellach iddynt, yn amlwg mae angen sicrwydd ar bobl ynglŷn â'r hyn sydd o'u blaenau. Felly, rydym yn parhau i ddadlau’r achos hwnnw.
Gwyddom y gallai fod angen i oddeutu 70,000 o bobl yng Nghymru wneud cais. Credwn fod ychydig dros 60,000 o geisiadau wedi’u gwneud hyd yn hyn, ond wrth gwrs, dim ond mwyafrif bach o'r rheini a fydd wedi cael statws preswylwyr sefydlog; statws preswylwyr cyn-sefydlog sydd gan gyfran sylweddol iawn ohonynt o hyd. Ond rydym yn ceisio annog dinasyddion yr UE ledled Cymru i wneud cais i'r cynllun cyn gynted â phosibl.