Weinidog, nid dyma'r tro cyntaf i mi orfod codi'r effaith negyddol y mae eich cyfyngiadau symud economaidd sirol yn ei chael ar fy etholwyr yn Aberconwy: manwerthwyr yn cymryd cyn lleied â £6.50 y dydd er gwaethaf gorbenion o filoedd o bunnoedd; gwestywyr yn poeni'n daer am eu busnesau ac yn wir, am eu hiechyd meddwl eu hunain. Mae ein hawdurdod lleol yn agored iawn i niwed difrifol oherwydd bod yr economi hon a bywoliaeth pobl mor ddibynnol ar dwristiaeth; sector gwerth £904 miliwn i'r sir. Canfu adroddiad a gyhoeddwyd gan Centre for Towns fod bron i 41 y cant o weithwyr Llandudno mewn sectorau sydd wedi'u cau—y gyfradd uchaf yng ngogledd Cymru. Rydych chi eisoes yn cael eich beirniadu gan wleidyddion etholedig a'r diwydiant ei hun, sydd ond yn gofyn am y dystiolaeth wyddonol fod twristiaid yn cario COVID-19 i mewn i ogledd Cymru—profwch hynny. Mae hyd yn oed y Prif Weinidog wedi dweud dro ar ôl tro nad oes tystiolaeth o'r fath, ac eto, heddiw, mae'n sôn am gyfyngiadau pellach, sydd eisoes yn cael ei galw'n 'wal Gymreig Drakeford'. A 'wal' a ddywedais, nid 'wool'. [Chwerthin.] Sut y gallwch gyfiawnhau peidio â chynnwys dod ar wyliau fel esgus rhesymol yn y rheoliadau? Nawr rwy'n gwybod, yn fwy na neb, gyda demograffeg pobl hŷn ac agored i niwed, fod cynnydd esbonyddol yn nifer yr achosion byw o COVID, ac nid ydym yn dwp; gwyddom fod yn rhaid gweithredu. Fodd bynnag, a ydych wedi aros i feddwl am yr effaith hirdymor ar iechyd meddwl y perchnogion busnes hyn sy'n ceisio ymladd am eu bodolaeth? Ac nid dim ond yr adeiladau rwy'n ei olygu; rwy'n sôn am fodolaeth eu gweithwyr a hwy eu hunain yn wir. Ni fydd gwybodaeth a ryddhawyd gan Busnes Cymru heddiw ynglŷn â grant y gronfa i fusnesau dan gyfyngiadau lleol o £1,000 neu £1,500 yn mynd yn agos at helpu'r busnesau hyn, ac rwy'n gynddeiriog—ac rwy'n credu ei fod yn llechgïaidd ar eich rhan—eich bod wedi cynnwys rheol 21 diwrnod. Nid wyf yn credu bod llawer o fy musnesau yn gwybod hynny eto hyd yn oed, ond mae'n rhaid iddynt fod dan gyfyngiadau am 21 diwrnod cyn bod ganddynt hawl i geiniog. Rwy'n credu bod hynny'n warthus. Ac rydych wedi gwneud pethau hyd yn oed yn waeth drwy ei wneud ar sail y cyntaf i'r felin. Gwyddom pa mor anodd y gall fod i wneud cais am y cyllid grant hwn, a bydd llawer yn cael eu gadael ymhell ar ôl. Mae angen agor y gronfa hon fel bod pob busnes yr effeithir arnynt gan y cyfyngiadau'n cael rhywfaint o gymorth ariannol. Ac i roi halen ar y briw, mae gennych yr haerllugrwydd i awgrymu i fy ngwestywyr—wyddoch chi, roedd disgwyliad i unrhyw fusnesau ymuno ag undeb llafur, a thrwy hynny rydych yn creu iwtopia sosialaidd. A wnewch chi dynnu'r ensyniad hwnnw'n ôl, oherwydd mae wedi achosi pryder mawr iawn?

Ar yr adeg hon o argyfwng, y camau gorau y gall cyflogwyr eu cymryd i gefnogi gweithwyr yw ceisio achub eu swyddi. Ni fydd hynny'n bosibl oni roddir cymorth cymesur gan Lywodraeth Cymru ac oni chodir y cyfyngiadau economaidd chwerthinllyd hyn. Yn yr un modd, mae etholwyr Aberconwy yn haeddu ateb ynglŷn â'r rhesymeg sy'n sail i'r cyfyngiadau economaidd hyn. Mae'r bobl hyn yn hynod ddeallus, ac rydych yn eu trin fel pe na baent yn ddeallus o gwbl. Sut rydym wedi cyrraedd y pwynt lle mae gennych ddata lleol ar gyfer Bangor, Pen-y-bont ar Ogwr, Llanelli, Merthyr Tudful, Rhondda Cynon Taf, ond nid ar gyfer wardiau yn sir Conwy? Rydym wedi galw dro ar ôl tro am gyfyngiadau hyperleol doeth o'r math y mae hyd yn oed Dr Atherton wedi nodi eu bod yn ffordd fwy democrataidd o gyflwyno cyfyngiadau. Mae cymunedau fel Betws-y-Coed yn haeddu gwybod a oes cofnod o COVID-19 yn eu pentref, ac os oes, a yw'n gymesur cael y porth i Eryri wedi'i lesteirio gan gyfyngiadau economaidd.

Ac yn wir nid yr arfordir yn unig sy'n cael ei daro'n galed, ond y Gymru wledig hefyd. Mae Llanrwst wedi gweld Glasdir yn cau ei ddrysau am y tro olaf; ym mis Awst, cafodd 1,200 o unigolion yn y sector amaethyddol, coedwigaeth a physgota eu gosod ar ffyrlo. Yn Aberconwy a'r Gymru wledig, mae'r pandemig wedi tynnu sylw at y ddibyniaeth enfawr ar amaethyddiaeth a thwristiaeth. Mae angen inni hyrwyddo arallgyfeirio a thyfu sectorau eraill yn y Gymru wledig. Mae'r potensial yn glir, gyda datblygiadau cyffrous fel campws arloesi newydd sbon Prifysgol Aberystwyth, a'r cwmni datblygu yn Nhrawsfynydd, Cwmni Egino. Fodd bynnag, dim ond os bydd Llywodraeth Cymru, mewn ymateb i'r pandemig, yn gwrando ar y galwadau dramatig i wneud nid yn unig Wrecsam a Glannau Dyfrdwy yn brif ffocws i ogledd Cymru yn y fframwaith datblygu cenedlaethol, ond Caernarfon, Bangor ac ardal afon Menai hefyd y cyflawnir datblygiadau o'r fath a chryfhau sectorau newydd mewn ardaloedd gwledig ac ar hyd yr arfordir yng ngogledd-orllewin a gorllewin Cymru.

Er fy mod yn ailadrodd pwysigrwydd cefnogi ein sector twristiaeth presennol, mae'r pandemig wedi taflu goleuni ar yr angen i'ch ymateb i COVID-19 gynnwys gweld gorllewin Cymru gyfan, o Benmaenmawr i Sir Benfro, yn cael cymorth i ddatblygu sectorau eraill hefyd. Weinidog, Brif Weinidog, Lywodraeth Cymru: rydych yn gwneud cam â phobl Cymru. Rydych yn gwneud cam â'n busnesau. Rydych yn gwneud cam â'u gweithwyr. Ailfeddyliwch am hyn, a gadewch i ni ddymchwel wal Gymreig Drakeford.