Diolch yn fawr, Llywydd. Mae wastad yn werth aros, yn amlwg, cyn dechrau fy nghyfraniad.

Mae'n amser tyngedfennol, fel y mae sawl un wedi'i ddweud. Allaf i ddechrau ar y cychwyn fan hyn drwy longyfarch rhai areithiau arbennig dwi wedi'u clywed yn y ddadl yma mor belled? Wrth gwrs, Vaughan Gething, i fod yn deg—agoriad bendigedig. A hefyd Adam Price, Helen Mary Jones, Rhun, Delyth ac Alun Davies—cyfraniadau bendigedig. Buaswn i'n licio sôn am gyfraniadau rhai o'r Torïaid hefyd, ond dwi ddim yn gwybod a oes rhywun wedi siarad o'u rhengoedd nhw eto, oni bai am eu harweinydd.

Ond yn y bôn, mae hwn yn amser tyngedfennol ac rydyn ni'n wynebu argyfwng cenedlaethol, ac mae yna angen i bawb dynnu efo'i gilydd—mae hwn uwchben pleidiau gwahanol. Ac o edrych ar y cynnydd sylweddol yn nifer yr achosion o COVID heddiw—rydyn ni wedi clywed mai rhyw 600 o achosion COVID oedd yng Nghymru ddoe; heddiw, 1,148 o achosion newydd yn ein gwlad. Gyda'r cynnydd yn nifer y bobl sy'n cael eu hanfon i'n hysbytai achos COVID, achos eu bod nhw mor sâl, a'r cynnydd diweddar yn nifer y cleifion mewn unedau gofal dwys, rydyn ni'n llawn yn barod. Dyna pam dwi'n cefnogi'r cyfnod clo dwys yma dros y pythefnos nesaf.

Dwi ddim yn gwybod a ydw i wedi crybwyll o'r blaen fy mod i wedi bod yn feddyg ac wedi cael rhyw fath o ddiddordeb yn y pethau hyn. Ond mae angen defnyddio'r amser clo yma i arfogi ac i gryfhau ein systemau. Fel rydyn ni wedi clywed, rhaid gwella profi, olrhain ac ynysu—rhaid cael canlyniadau y profi nôl o fewn 24 awr. Mae ein system gyhoeddus ni o brofi ac olrhain yn gweithio yn fendigedig—rhaid cael mwy ohono fo. Gan ddefnyddio ein gwasanaeth iechyd, labordai ein prifysgolion a'n hysbytai ac Iechyd Cyhoeddus Cymru, mae'r system gyhoeddus yna'n cyflawni campweithiau dyddiol. Mae angen arallgyfeirio adnoddau ychwanegol atynt hwy yn ein gwasanaeth iechyd ac yn ein hawdurdodau lleol er mwyn mynd i'r afael efo'r olrhain, sydd yn arwain, wedyn, at yr ynysu. Mae hyn i gyd i leihau ein dibyniaeth yn y pen draw ar y system breifat Brydeinig o lighthouse labs, Serco ac ati, sydd wedi bod yn tanberfformio yn ddiweddar, a hefyd sydd ddim yn cydfynd efo'n system gyhoeddus ni pan mae'n dod i ddarganfod beth yw'r canlyniadau.

Ar ddiwedd y dydd, mae diogelu, sef hunanynysu, yn allweddol i lwyddiant hyn i gyd ac mae e'n dibynnu arnon ni i gyd. Ond hefyd, mae hunanynysu yn anodd iawn mewn tlodi—amhosib buaswn i'n ei ddweud, ac fel mae eraill wedi'i ddweud. Rhaid cael y £500 yna i'n pobl ni sydd yn gymwys i'w dderbyn o ac sydd wedi cael ei gyhoeddi eisoes.

Yn ôl at y profi—mae angen ymestyn y profi i holl staff y gwasanaeth iechyd a chysidro profi staff heb symptomau yn rheolaidd, fel y mae'r BMA yn gofyn, ac ymestyn y profi i bobl eraill, fel gyrwyr angenrheidiol ac i swyddogion diogelwch. Nid jest mater i iechyd a gofal ydy hyn yn unig. Yn ogystal, mae angen mynd i'r afael â lledaeniad y coronafeirws y tu mewn i'n hysbytai ni hefyd. Mae angen gwneud mwy i ddiogelu safleoedd gwaith wrth gynyddu profi ac olrhain, ddim dim ond yn ein hysbytai, ond mewn cartrefi gofal, prifysgolion, ffatrïoedd cig, ein carchardai ni, ac yn y blaen. Rhaid inni wneud ein gweithleoedd yn ddiogel.

Ac mae angen sicrhau bod gwaith COVID yn ein hysbytai yn cynyddu, wrth gwrs, ond nid ar draul y gwaith non-COVID. Ni allwn gau popeth lawr a jest rhedeg ar achosion brys fel o'r blaen.

Felly, i gloi, mae angen, yn y pythefnos cloëdig yma, sicrhau gwytnwch ein stoc PPE, mygydau ac yn y blaen. Dwi'n dal i dderbyn adroddiadau am bryderon diffyg PPE—nawr ydy'r amser i ddatrys hyn.

Mae staff ein gwasanaeth iechyd—a dwi'n adnabod llawer ohonyn nhw; dwi'n perthyn i rai ohonyn nhw—maen nhw wedi cyflawni llawer. Mae ein nyrsys a'n meddygon ni wedi dioddef llawer. Maent yn barod am frwydr, ond maent yn disgwyl cefnogaeth bod eu safleoedd gwaith yn ddiogel a'r cyfarpar diogelwch yn ei le, ac mae'r gwasanaeth iechyd ar agor i achosion eraill sydd ddim yn ymwneud â coronafeirws o gwbl, fel mae'r Gweinidog eisoes wedi'i ddweud.

Ar ôl y cyfnod clo hwn, mae angen i bawb barhau i ymbellhau yn gymdeithasol, golchi dwylo yn rheolaidd, gwisgo mygydau a lleihau nifer y cysylltiadau efo pobl eraill. Nid yw'r cyngor sylfaenol yn newid, ac o gadw ato, fe fyddwn yn dod drwy hyn i gyd.