5. Datganiad gan Weinidog yr Economi, Trafnidiaeth a Gogledd Cymru: Dyfodol Gwasanaethau Rheilffyrdd — Manylion y trefniadau newydd

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:05 pm ar 3 Tachwedd 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Ken Skates Ken Skates Labour 5:05, 3 Tachwedd 2020

(Cyfieithwyd)

Wel, a gaf i ddiolch i Alun Davies am ei gyfraniad drwy ei gwestiynau ac am ei gefnogaeth i benderfyniadau Llywodraeth Cymru ynglŷn â gwasanaethau rheilffyrdd Cymru a'r gororau?

Rwy'n credu bod Alun Davies yn gwneud pwynt pwysig iawn gan fod un o bob pump o bobl yng Nghymru yn dibynnu ar drafnidiaeth gyhoeddus. Nid oes ganddyn nhw gar, ac felly mae trafnidiaeth gyhoeddus yn cynnig cyfle i gannoedd o filoedd o bobl fyw eu bywydau heb ddibynnu ar gerbydau preifat. Ac oni fyddem ni wedi cynnal gwasanaethau yn ystod y cyfnod anhygoel o anodd hwn, a gwn ei fod wedi costio swm sylweddol o arian trethdalwyr, ond oni fyddem ni wedi gwneud hynny, byddem wedi bod yn amddifadu un o bob pump o ddinasyddion Cymru o'r cyfle i fyw bywyd sylfaenol a digonol, ac mae elfen enfawr o gyfiawnder cymdeithasol wrth wraidd yr hyn y buom ni yn ei wneud yn ystod y pandemig. Nid ydym ni wedi dymuno gadael neb ar ôl. Nid ydym ni wedi dymuno gadael neb o dan fwy o anfantais o ganlyniad i'r hyn yr ydym ni yn ei brofi, a byddwn yn cynnal yr egwyddor honno drwodd i'r adferiad. Yn draddodiadol, yn ystod dirwasgiadau ac yna drwy'r adferiad ar ôl dirwasgiadau, mae'r bobl hynny sy'n cael eu gwthio fwyaf i'r cyrion, sydd bellaf o'r farchnad swyddi, sydd fwyaf agored i niwed ac sy'n aml yn byw bywydau mewn ffordd y byddai rhai ohonom yn ei chael hi'n anodd ei dychmygu, yn aml yn cael eu gadael hyd yn oed ymhellach ar ôl yn ystod yr adferiad, ac nid ydym ni eisiau gweld hynny'n digwydd yma yng Nghymru. Dyna pam rydym yn parhau'n gwbl ymrwymedig i fuddsoddi mewn trafnidiaeth gyhoeddus ac yn y gwasanaethau y mae cynifer o bobl yn dibynnu arnyn nhw.

Rwy'n mynd i siarad yn fyr am argymhellion Williams a Burns hefyd, oherwydd mae ganddyn nhw oblygiadau o ran gwasanaethau Ebwy. Yn gyntaf oll o ran Williams, ac mae Alun Davies yn llygad ei le fod angen cyllid teg arnom ni ar gyfer seilwaith, wel, mae ein safbwynt yn glir iawn. Yn ein cyflwyniad i adolygiad Williams, fe wnaethom ni ddadlau'r achos dros ddatganoli cyfrifoldeb dros seilwaith rheilffyrdd ac am setliad ariannu teg. Ac o ran gwaith Comisiwn Trafnidiaeth De-ddwyrain Cymru, rydym yn aros i adroddiad terfynol Burns gael ei gyhoeddi, ond gallaf ddweud wrth yr Aelodau heddiw fy mod wedi gofyn i Trafnidiaeth Cymru ddechrau datblygu strategaeth ar gyfer uned gyflawni ar y cyd i sicrhau y bydd y sgiliau a'r adnoddau angenrheidiol ar gael i sicrhau y gallwn ni gyflawni argymhellion Comisiwn Trafnidiaeth De-ddwyrain Cymru. A gallaf sicrhau Alun Davies ein bod yn parhau'n gwbl ymrwymedig i fwrw ymlaen â'r prosiectau rheilffyrdd hynny, megis gwella amlder gwasanaethau Glynebwy, a fydd yn darparu rhwydweithiau trafnidiaeth gyhoeddus integredig gwell ar gyfer y rhanbarth ac yn cynnig dewis arall dichonadwy yn lle gorfod dibynnu ar yr M4. Felly, gallaf sicrhau Alun Davies na ddylid bod dim oedi o ran sicrhau'r amlder cynyddol y soniodd amdano, ond rhaid imi gynnwys amod sef y pwynt amlwg ein bod hefyd yn dibynnu ar Network Rail wrth inni gyflawni'r gwelliannau hynny'n brydlon.