5. Datganiad gan Weinidog yr Economi, Trafnidiaeth a Gogledd Cymru: Dyfodol Gwasanaethau Rheilffyrdd — Manylion y trefniadau newydd

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:02 pm ar 3 Tachwedd 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 5:02, 3 Tachwedd 2020

(Cyfieithwyd)

Rwy'n ddiolchgar i chi, Gweinidog, am y datganiad yr ydych chi newydd ei wneud yn ogystal, a hefyd rwy'n ddiolchgar iawn i chi am y camau yr ydych chi wedi'u cymryd i gynnal gwasanaethau yn y cyfnod anodd hwn, o ran darparu'r cyllid, a'r sector cyhoeddus yn gweithredu fel catalydd ar gyfer gweithredu i warantu gwasanaethau a swyddi hefyd. Ac rwy'n credu, o ystyried y datganiad a gawsom ni yn gynharach gan y Prif Weinidog a'r datganiad yr ydym ni wedi'i glywed gennych chi y prynhawn yma, rydym ni wedi dangos y gall pŵer sector cyhoeddus unedig yng Nghymru fod yn sail i wasanaethau cyhoeddus, ac rwy'n gobeithio bod honno'n wers y byddwn yn parhau i'w dysgu i'r dyfodol.

Mae dau fater na fyddwch yn synnu y byddwn i eisiau eu codi gyda chi y prynhawn yma. Mae'r cyntaf yn ymwneud â buddsoddi ac mae'r ail yn ymwneud â gwasanaethau sy'n gwasanaethu fy etholaeth fy hun. O ran buddsoddi, dywed Russell George nad yw teithwyr yn poeni ynghylch pa enw sydd wedi'i ysgrifennu ar ochr trenau. Mae'n ddigon posibl bod hynny'n wir, ond maen nhw'n poeni am fuddsoddi. Maen nhw'n poeni'n fawr am gerbydau, maen nhw'n poeni'n fawr am wasanaethau, maen nhw'n poeni'n fawr am y seilwaith, ac mae Cymru wedi ei hamddifadu o'r buddsoddiad hwnnw'n am amser rhy hir o lawer. Golwg syml ar y fathemateg—gallai fy mhlentyn 10 mlwydd oed egluro i'r Ceidwadwyr sut  mae Cymru wedi cael ei thrin yn wael gan y strwythurau presennol, ac mae'n bryd iddyn nhw newid. Rydych chi eisoes wedi cyfeirio at adolygiad Williams yn y datganiad, a byddwn i'n ddiolchgar pe baech yn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelodau ynghylch lle yr ydych chi'n credu ein bod ni arni ar hyn o bryd, oherwydd mae angen dybryd am y buddsoddiad sy'n bosibl i sicrhau bod gennym ni'r gwasanaethau gorau posibl ledled Cymru. 

Ac yn ail, o ran rheilffordd Glynebwy, rydych chi a fi wedi trafod droeon drwy gydol y pedair blynedd diwethaf y buddsoddiad sydd ei angen o ran cerbydau, ac rydym ni wedi gweld buddsoddiad sylweddol yn hynny dros y ddwy flynedd ddiwethaf, ond hefyd o ran gwasanaethau. A yw'r sefyllfa bresennol—? Rwy'n credu bod hwn yn bwynt pwysig iawn. A yw'r amgylchiadau presennol yn golygu bod rhywfaint o oedi o ran y posibilrwydd o gael gwasanaethau ychwanegol o Lynebwy i Gaerdydd? Bwriad yr amserlen bresennol yw cael gwasanaethau ychwanegol o Lynebwy y flwyddyn nesaf. A yw hynny'n dal ar y gweill neu a effeithiwyd ar hynny? Yna mae angen y buddsoddiad arnom ni i ganiatáu pedwar trên yr awr i deithio i lawr o Lynebwy i Gaerdydd, ac rydym ni hefyd eisiau gweld, wrth gwrs, buddsoddi yn y seilwaith sy'n gwasanaethu Abertyleri, o ran gorsaf newydd yno. Felly, mae'r rheini'n fuddsoddiadau gwirioneddol allweddol i sicrhau nad ydym ni, yng Nglynebwy, ar ein colled o ran manteision y system metro. Ac er mwyn sicrhau bod hynny'n digwydd, mae angen gwarant arnom ni neu'n sicr arwydd y prynhawn yma bod Llywodraeth Cymru yn parhau i wneud y buddsoddiad hwnnw, a ninnau i gyd yn gwybod y bydd Llywodraeth y DU yn troi ei chefn ar ei chyfrifoldebau.