Part of the debate – Senedd Cymru am 4:08 pm ar 4 Tachwedd 2020.
Diolch, Lywydd. Y ddadl hon yw'r gyntaf o'i bath i'r Pwyllgor Deisebau gan ei bod mewn gwirionedd yn ymdrin â dwy ddeiseb, gyda'r ddwy ohonynt yn ymwneud ag addysgu hanes yn ein hysgolion. Rydym yn croesawu'r cyfle i drafod y deisebau hyn gyda'i gilydd a chredwn fod hon yn ddadl amserol, o gofio bod y cwricwlwm newydd i Gymru yn destun craffu ar hyn o bryd a'i fod i gael ei addysgu o 2022 ymlaen. Mae'r deisebau rydym yn eu trafod heddiw yn ymwneud â'r hyn y mae myfyrwyr yn ei ddysgu am hanes Cymru a'i phobl. Mae'r ddwy wedi cael cefnogaeth gref gan y cyhoedd.
Rwyf am ddechrau drwy ddisgrifio'r ddwy ddeiseb a'u cyd-destun cyn symud at y tebygrwydd rhyngddynt. Mae'r rhain i'w gweld mewn sawl cwestiwn ynglŷn â sut y caiff ysgolion ac athrawon eu harwain a'u cefnogi i ddarparu'r wybodaeth a argymhellir gan y deisebau i'n pobl ifanc. Mae'r ddeiseb gyntaf a ddaeth i law, deiseb 992, yn ymwneud ag addysgu hanes Cymru. Fe'i cyflwynwyd gan Elfed Wyn Jones, a chasglwyd 7,927 o lofnodion arni. Mae'n galw ar Lywodraeth Cymru i greu corff cyffredin o wybodaeth am hanes Cymru, i'w addysgu i bob disgybl yng Nghymru. Mae'n dadlau bod yr hanes a'r dreftadaeth hon yn hanfodol i ddealltwriaeth o'r Gymru fodern ac y dylid addysgu digwyddiadau a phynciau allweddol yn hanes y genedl i bawb.