Diolch yn fawr iawn, Lywydd.

Mae nifer y llofnodion a dderbyniwyd ar y ddwy ddeiseb yn arwydd clir o gryfder y teimlad ynghylch addysgu hanes yng Nghymru. Rydym wedi mwynhau llawer o ddadleuon yn y Senedd ar y pwnc hwn ac nid yw heddiw wedi bod yn eithriad, gydag areithiau a chyfraniadau meddylgar iawn. Ac wrth gwrs, mae'r ddadl hon heddiw'n cael ei chynnal ar ddyddiad pwysig iawn yn ein hanes pan welsom wrthryfel Casnewydd ar 4 Tachwedd 1839, o dan arweiniad John Frost. Felly, nid wyf yn gwybod a yw'n gyd-ddigwyddiad fod y Pwyllgor Deisebau wedi gallu sicrhau'r slot heddiw, ond dyma ddiwrnod perthnasol iawn i fod yn trafod y pwnc hwn, unwaith eto.

Ac rwy'n hapus iawn i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelodau am y sefyllfa bresennol o ran datblygu'r cwricwlwm. Fel y dywedais droeon o'r blaen, mae astudio hanes a hanesion Cymru yn elfen bwysig yn y gwaith o gyflawni pedwar diben ein cwricwlwm newydd. Mae fframwaith newydd y cwricwlwm yn adlewyrchu Cymru: ein treftadaeth ddiwylliannol a'n hamrywiaeth; ein hieithoedd a'n gwerthoedd; a hanesion a thraddodiadau pob un o'n cymunedau a'n holl bobl.

Lywydd, rwy'n hapus i nodi y bydd y cwricwlwm newydd yn cynnwys elfennau gorfodol, gan gynnwys datganiadau o'r hyn sy'n bwysig i bob maes dysgu a phrofiad. Felly, bydd yn ofynnol drwy statud i gwricwlwm pob ysgol gynnwys dysgu ym mhob un o'r datganiadau o'r hyn sy'n bwysig. Ac ym maes y dyniaethau, rhaid i hyn gynnwys meithrin ymdeimlad o 'gynefin'—lle ac ymdeimlad o berthyn—gwerthfawrogiad o hunaniaeth a threftadaeth; cysylltiad cyson â stori eu hardal a stori Cymru; datblygu dealltwriaeth o natur gymhleth, luosog ac amrywiol cymdeithasau, yn y gorffennol a'r presennol; ac ymgysylltu â heriau a chyfleoedd yn y gorffennol, y presennol a'r dyfodol sy'n eu hwynebu hwy fel dinasyddion, a'u cymunedau a'u cenedl. Bydd y rhain yn elfennau gorfodol yng nghwricwlwm pob ysgol, ar gyfer pob dysgwr ar bob cam. Ni fydd yn bosibl anwybyddu rôl ganolog ac allweddol ein holl hanesion, ein straeon lleol a chenedlaethol, gan gynnwys hanes pobl dduon, yng nghwricwlwm ysgol.