Part of 1. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:02 pm ar 4 Tachwedd 2020.
Mae'r rheini'n bryderon teg, ac a bod yn deg, mae'r Aelod wedi gofyn cwestiynau droeon yn y cyswllt hwn. Felly, pan fyddwn yn sôn am gleifion ag achosion sy'n gysylltiedig â COVID, rydym yn sôn am yr holl bobl y cadarnhawyd bod ganddynt COVID yn ogystal ag achosion lle ceir amheuaeth bod ganddynt COVID. Y rheswm am hynny yw ei fod yn newid y ffordd y mae angen i'r gwasanaeth iechyd drin y bobl hynny pan fyddant yn gwybod eu bod yn achos posibl. Mae hynny'n cael effaith ar nifer y staff ac ar yr offer y mae pobl yn ei ddefnyddio neu beidio.
Rydym yn trin pawb sy'n cael eu derbyn—rydym yn profi pawb sy'n cael eu derbyn, yn hytrach, ac rydym yn darganfod bod lefelau'r achosion positif ymhlith pobl sy'n cael eu derbyn yn cyd-fynd yn daclus iawn â chyfraddau canlyniadau positif mewn trosglwyddiad cymunedol. Felly, rydym yn gweld rhai pobl a chanddynt symptomau yn dod i mewn ac yn cael eu derbyn gan ein bod yn meddwl y gallai fod ganddynt COVID, ac rydym hefyd yn gweld pobl eraill yn profi'n bositif drwy’r rhaglen brofi honno pan fyddant yn cael eu derbyn.
Rydym hefyd yn gwneud peth gwaith—ac unwaith eto, mae gwaith y Swyddfa Ystadegau Gwladol yn ddefnyddiol yn hyn o beth—ar ddeall nifer y bobl lle bo COVID yn brif achos, a'r rheini lle mae COVID yn achos isorweddol neu'n achos posibl. Rwy’n cydnabod yr awgrym gan Goleg Brenhinol y Patholegwyr a byddaf yn ymgynghori â'r prif swyddog meddygol yn ei gylch, nid o ran deall a yw'n rhywbeth defnyddiol i'w wneud, ond er mwyn deall gwir effaith hynny yn y ffordd y byddai ein staff yn mynd ati i ymgymryd â rhagor o weithgarwch o bosibl gan fod yn rhaid cydbwyso'r holl bethau hyn yn eu tro. Mae gennym syniad gwell o lawer bellach, diolch i raglen brofi fwy o lawer, o lefelau achosion yn y gymuned, y gallu i ddeall pwy sy'n dod i'n hysbytai a'n gallu i gynllunio a darparu gofal nad yw'n gysylltiedig â COVID hefyd. Yr hyn nad wyf yn dymuno’i wneud yw tanseilio ein dull o allu ymdrin â'r materion hynny drwy ymgymryd â maes gweithgarwch ychwanegol na fyddai'n sicrhau'r budd ehangach hwnnw, ac unwaith eto, mae'n enghraifft daclus arall o gydbwyso holl fuddion posibl unrhyw gamau gweithredu gyda'r niwed posibl.