Part of 1. Cwestiynau i Weinidog yr Economi, Trafnidiaeth a Gogledd Cymru – Senedd Cymru am 1:42 pm ar 11 Tachwedd 2020.
Weinidog, mae llawer o ddegau o filoedd o weithwyr yng Nghymru yn cael eu cyflogi ar sail hunangyflogedig, neu fel gweithwyr llawrydd. Mae llawer o fy etholwyr yn y sefyllfa honno, ac wrth gwrs, y brif ffynhonnell o gymorth ar eu cyfer fu'r cynllun cymorth incwm i’r hunangyflogedig. Nawr, a gaf fi ddweud yn gyntaf pa mor bwysig i'r busnesau unigol hynny yw'r gronfa cydnerthedd diwylliannol—cronfa'r gweithwyr llawrydd—ac mae llawer o bobl wedi elwa ohoni. Ond y brif ffynhonnell o gymorth yn amlwg yw cymorth Llywodraeth y DU. Nawr, mae yna bum miliwn o bobl hunangyflogedig yn y DU, sy'n golygu bod tua 250,000 i 300,000 neu fwy yn ôl pob tebyg yng Nghymru, sy'n golygu, yn llythrennol, na fydd 50,000, 60,000, 70,000 ohonynt yn cael unrhyw gymorth o gwbl. Mae llawer ohonynt yn etholwyr i mi, a chefais sylwadau ganddynt i'r perwyl hwn. Beth arall y gellir ei wneud i gefnogi'r hunangyflogedig a'r gweithwyr llawrydd? Pa sylwadau sy'n cael eu gwneud i Lywodraeth y DU mewn perthynas â'r cynllun cymorth incwm i’r hunangyflogedig? Disgrifiodd Cydffederasiwn Diwydiant Prydain a Sefydliad y Cyfarwyddwyr y gronfa fel un wastraffus, ddigyfeiriad ac wedi'i thargedu'n wael. A ydych chi'n cytuno â hynny, ac a ydych chi'n cytuno bod angen cynllun newydd go iawn i gefnogi gweithwyr hunangyflogedig yng Nghymru?