Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:34 pm ar 17 Tachwedd 2020.
Llywydd, diolchaf i Mick Antoniw am hynna. Mae e'n iawn i dynnu sylw at absenoldeb cymorth penodol i sectorau mewn rhai rhannau pwysig iawn o economi Cymru. Mae dur yn flaenaf yn ein meddyliau ar hyn o bryd, o gofio'r cyhoeddiad ddydd Gwener, ac mae'n wirioneddol hanfodol bod Llywodraeth y DU yn dod at y bwrdd gyda chytundeb sector ar gyfer dur a fydd yn diogelu swyddi yma yng Nghymru, ond sydd hefyd yn diogelu economi y DU. Os yw Prydain am fod yn genedl sy'n masnachu yn fyd-eang, yna ni allwn ddisgwyl gwneud hynny heb sector mor sylfaenol â dur sydd ar gael yn gynhenid o fewn y Deyrnas Unedig.
Wrth gwrs, mae Mick Antoniw yn iawn, Llywydd, bod Llywodraeth y DU yn defnyddio pwerau uchelfreiniol yn Senedd y DU fel ffordd o osgoi craffu ar gytundebau masnach, ac nid oes ryfedd eu bod nhw mewn trafferthion yn hynny o beth. Yn gyfansoddiadol, rwy'n tybio, maen nhw eisiau cynnwys Llywodraethau datganoledig yn y trafodaethau hynny, ac nid dibynnu ar rym bôn braich cyfansoddiadol i orfodi cytundebau ar rannau eraill o'r DU, y gallem ni fod wedi eu helpu mewn ffordd adeiladol, drwy ddarparu'r wybodaeth sydd gennym ni ac nad yw ganddyn nhw, i wneud y cytundebau masnach hynny yn addas ar gyfer pob rhan o'r wlad. Rwy'n cytuno â Mick Antoniw bod cyfres o agweddau sylfaenol tuag at ddatganoli yn y Deyrnas Unedig, wrth wraidd hyn, fel y gwelsom mewn ffordd mor drawiadol o sylwadau anffodus Prif Weinidog y DU dros nos.