Diolch, Ddirprwy Lywydd, ac rwy'n cytuno â'r rhan fwyaf o'r hyn y mae'r sawl sy'n cyflwyno'r cynnig newydd ei ddweud, ond rwyf am ganolbwyntio ar yr hyn na ddywedodd yn y ddadl hon.

Yn gyntaf oll, rwyf am ganolbwyntio ar ein hetholwyr ym Mhenalun, nad ydynt yn rhannu'r brwdfrydedd yn y Blaid Lafur a Phlaid Cymru dros fewnfudo anghyfyngedig i'r wlad hon. A chredaf fod eu barn yn sicr yn haeddu mynegiant yn y Siambr hon. Mae'r syniad y dylid ystyried fy ngwelliant yn gywilyddus mewn unrhyw ffordd yn sarhad mewn gwirionedd ar y nifer enfawr o bobl, yn sir Benfro ac yn fwy eang yng Nghymru, sy'n rhannu fy marn i ar y broblem hon.

Yr ail bwynt rwyf am ei wneud yw bod dwy Lywodraeth yn gyfrifol am y llanast hwn ym Mhenalun. Yn gyntaf oll, wrth gwrs, ac yn bennaf, y Llywodraeth Geidwadol yn San Steffan sy'n gyfrifol am ddympio'r bobl hyn mewn lleoliad cwbl anaddas. Rwy'n cytuno'n llwyr â Joyce ar hynny. Ond wrth gwrs, dim ond un enghraifft yw hon o fethiant llwyr polisi mewnfudo'r Llywodraeth a ffiasgo ein system reoli ffiniau.

Ond mae'r ail Lywodraeth—yr un yng Nghaerdydd: Llywodraeth Cymru—hefyd yn rhannol gyfrifol am eu bod wedi bod ymffrostio mewn rhinweddau am Gymru fel cenedl noddfa—ein bod yn agored i bawb sydd am ddod—tra bo cannoedd o filiynau o bobl ledled y byd a hoffai ddod i Brydain, mae'n siŵr, er mwyn gwella eu bywydau a phwy all eu beio? Ond ni allwn yn gyfrifol gael system fewnfudo sy'n caniatáu i bawb ac unrhyw un ddod i mewn i'r wlad hon.

Nawr, mae'n bwysig fod y Deyrnas Unedig yn gallu darparu lloches i'r rhai sydd mewn gwir angen gan atal ceiswyr lloches ffug a chael gwared ar y rhai y gwrthodwyd eu ceisiadau. Mae gan Brydain hanes anrhydeddus o gyflawni ei rhwymedigaethau o dan y confensiynau amrywiol ar ffoaduriaid a cheiswyr lloches sydd wedi bodoli ers 100 mlynedd. Dywed confensiwn y Cenhedloedd Unedig 1951, sy'n weithredol ar hyn o bryd, fod yn rhaid inni amddiffyn unrhyw un sy'n cyrraedd y wlad hon a fyddai, pe byddent yn cael eu hanfon yn ôl i'r wlad yr hanent ohoni, yn ofni erledigaeth ar sail hil, crefydd, cenedligrwydd, cred wleidyddol neu aelodaeth o grŵp cymdeithasol penodol, a bod sail i'w hofnau. Nid oes anghytundeb o gwbl rhyngom ar y pwynt hwn—rhwymedigaeth ddyngarol sylfaenol ydyw.

Ond wrth gwrs, nid ymdrin â cheiswyr lloches yn yr ystyr arferol a wnawn yma. Nid ydynt wedi cyrraedd yn syth o wlad wedi'i darnio gan ryfel. Mae'r rhan fwyaf ohonynt, yn ôl yr hyn a ddeallaf, os nad pob un ohonynt, wedi cyrraedd o Ffrainc, ar draws y sianel mewn cychod bach. Nid yn Ffrainc y cawsant eu herlyn. Mae Ffrainc yn wlad ddiogel. Felly, nid ydynt yn ceisio lloches ym Mhrydain am y rhesymau a ganiateir o dan gonfensiwn y Cenhedloedd Unedig 1951. 

Nawr, mae'r system geisio lloches yn y wlad hon bellach dan straen enfawr, oherwydd y byddinoedd hyn o bobl sy'n ceisio dod i mewn i'r wlad hon yn anghyfreithlon. Mae ychydig dros hanner yr holl geiswyr lloches yn llwyddiannus yn y pen draw ac mae ceisiadau 38 y cant yn cael eu caniatáu yn ystod y cam cychwynnol, ac 17 y cant yn cael eu caniatáu ar ôl apêl. Ond gwrthodir lloches i ymhell dros 40 y cant, neu dyna a ddigwyddodd yn y blynyddoedd rhwng 2004 a 2018. Ac o'r rheini, mae 40 y cant, hyd yn oed ar ôl i'w hapêlau gael eu gwrthod, yn dal i aros yn y wlad hon; ni chânt eu halltudio a'u hanfon yn ôl i'r wlad y daethant ohoni. Dyna oddeutu 120,000 o bobl dros y cyfnod hwnnw o 14 mlynedd sydd wedi cyrraedd y wlad hon yn anghyfreithlon ac sy'n dal yma'n anghyfreithlon. Mae llety sy'n gysylltiedig â lloches bellach yn costio £400 miliwn y flwyddyn i ni, ac mae cyfanswm costau ein system lloches bellach yn agosáu at £1 biliwn y flwyddyn. Mae hwnnw'n arian y gellid ei ddefnyddio'n llawer mwy proffidiol ar bethau fel y gwasanaeth iechyd yn hytrach na'r dibenion y caiff ei ddefnyddio ar eu cyfer. Ymdrin ag ymfudwyr economaidd a wnawn yn achos trigolion y gwersyll ym Mhenalun. Wyddoch chi, maent yn camddefnyddio'r system fewnfudo er mwyn ceisio gwella eu bywydau. Nid oes gennyf wrthwynebiad iddynt geisio gwella eu bywydau, ond dylent wneud hynny o fewn y gyfraith.

Dywed rheoliad Dulyn yr UE y dylid ymdrin â cheiswyr lloches yn yr aelod-wladwriaeth gyntaf lle caiff eu holion bysedd eu storio neu pan fydd eu cais am loches yn cael ei gyflwyno, fel mai'r wlad honno fyddai'n gyfrifol am eu cais am loches. Oherwydd cytundeb Schengen, wrth gwrs, gall y rhai sy'n cyrraedd glannau Gwlad Groeg gychwyn ar daith ar unwaith i arfordir y sianel ar ochr Ffrainc, ac mae arnaf ofn mai problem yr UE yw honno, oherwydd maent wedi methu'n llwyr ag ymdrin â'r anawsterau lloches yn ystod y blynyddoedd diwethaf.

Caiff hyn ei gydnabod yn wir: dywedodd Frans Timmermans, Is-lywydd cyntaf y Comisiwn Ewropeaidd yn 2015, fod 60 y cant o 120,000 o ymfudwyr a oedd wedi cyrraedd yr UE erbyn mis Rhagfyr 2015 yn dod o wledydd lle gallwch dybio nad oes ganddynt reswm o gwbl dros ofyn am statws ffoadur. Gwelwn yr un broblem ar garreg ein drws yn ffigurau'r rheini sy'n croesi'r sianel mewn cychod bach, ond i raddau llawer llai. Yn 2018, roedd 299 o ymfudwyr anghyfreithlon wedi croesi'r sianel mewn cychod bach. Yn 2019, flwyddyn yn ddiweddarach, roedd y ffigur wedi cynyddu wyth gwaith, i 1,835, ac yn 2020, mae 8,220 wedi cyrraedd drwy'r dulliau hynny hyd yma.